Conditie en weerstand opbouwen

Wetenschappelijk onderzoek heeft bewezen dat sporten en bewegen tijdens en na de behandeling van kanker een belangrijke bijdrage kan leveren aan het opbouwen van de conditie en het herstel. Daarnaast kan beweging het verlies van spieren helpen beperken. Uw lichamelijke conditie kan namelijk door de behandeling achteruitgaan, en dit kan zich uiten in vermoeidheid. Vroeger werd bij ziekte en vermoeidheid vaak rust voorgeschreven. Rust heeft echter als bijwerking dat de conditie nog verder achteruitgaat. 

Half uur matig intensive beweging

De Nederlandse Norm Gezond Bewegen geeft een algemeen advies omtrent bewegen en gezondheid. Het advies is om een half uur matig intensieve lichamelijke activiteit te zijn op minimaal vijf, maar bij voorkeur alle dagen van de week.

Kies een manier van bewegen waarbij uw hartslag en ademhaling omhoog gaan. De bijvoorbeeld aan wandelen, fietsen, zwemmen, tuinieren of fitness. Omdat iedereen vóór de behandeling op een verschillende manier lichamelijk actief is geweest, is het belangrijk om te kijken wat het beste bij u past en waar uw voorkeur naar uit gaat. Kies vooral een activiteit die u leuk vindt. De oncologieverpleegkundige of fysiotherapeut kan u hier meer informatie over geven. 

Beweegadviezen van de fysiotherapeut

Voordelen van bewegen bij kanker

Bewegen tijdens en na de behandeling heeft veel voordelen:

• het helpt bij vermoeidheid, angst en depressie
• het helpt om uithoudingsvermogen en spierkracht te behouden en weer op te bouwen na de behandeling. Dit zorgt voor een sneller herstel van uw conditie.
• de behandeling is beter te doorstaan en vol te houden
• vermindering van het aantal bijwerkingen van de chemotherapie en de ernst hiervan zoals bijvoorbeeld misselijkheid en pijn
• sneller herstel na de chemotherapie
• toename van zelfvertrouwen en concentratie
• vermindering van depressieve klachten
• een betere slaapkwaliteit
• verbetering van de kwaliteit van leven.

Hoe kan ik mijn weerstand verbeteren bij kanker?

Voldoende drinken

Vocht is belangrijk voor de opname van voedingsstoffen in de darm, het transport van voedings- en afvalstoffen in het lichaam, en het regelen van de lichaamstemperatuur. Daardoor is voldoende drinken ook belangrijk bij het verbeteren van u weerstand. Drink daarom elke dag 1,5 tot 2 liter. U kunt het beste kiezen voor water (eventueel met een smaakje), thee, koffie of (karne)melk.

Voldoende eiwitten eten

Eiwitten maken deel uit van al onze lichaamscellen en zijn daarmee belangrijke bouwstoffen voor het lichaam. Eiwitten zijn ook een belangrijk onderdeel van ons immuunsysteem. Gezond eten met voldoende eiwitten helpt het immuunsysteem te versterken. Producten die veel eiwitten bevatten zijn vis, vlees, eieren, melkproducten, kaas, tofu, noten en vegetarische vleesvervangers.

Voldoende voedingsvezels eten om darmwerking te beschermen

Bij kanker kan door de ziekte of behandeling de darmflora verstoord raken. Hierdoor kunnen de darmen gevoeliger zijn. Medicijnen zoals antibiotica kunnen de darmen beïnvloeden, doordat ze de darmflora verstoren. Dit is van invloed op u weerstand. Het is dus belangrijk om u darmflora zo gezond mogelijk te houden. Dit doet u door voldoende vezels binnen te krijgen.

Producten die veel vezels bevatten zijn volkoren- en roggebrood, volkorenpasta, zilvervliesrijst, peulvruchten, groente, fruit, pitten, zaden en noten. Per dag heeft u 30-40 gram vezels nodig.

Probeer stress te verminderen

De diagnose kanker heeft veel impact. Zorgen, spanning en emoties zijn bij het horen van de diagnose kanker heel normaal. Veel mensen kunnen de optredende stress op den duur goed aan, zeker met ondersteuning van hun naasten, behandelend arts of verpleegkundige. Wanneer u teveel spanning, stress en angst heeft kan dat ook de weerstand aantasten.

Accepteer hulp en praat over uw emoties

Een maatschappelijk werker, geestelijk verzorger of een psycholoog kan u misschien helpen. Deze begeleiding is erop gericht om beter te kunnen omgaan met emoties, zoals angst en verdriet, maar kan ook praktisch zijn als er bijvoorbeeld hulp in huis nodig is. U kunt ook een inloophuis bezoeken als dat mogelijk is. Bespreek u zorgen en emoties met de behandelend arts, verpleegkundig casemanager of oncologieverpleegkundige. Zij kunnen u verwijzen naar de juiste zorgprofessional.

Voldoende slaap en rust

Veel mensen met kanker hebben last van slaapproblemen. Als u weinig of slecht slaapt is dit van invloed op de weerstand. Onderzoek laat zien dat het immuunsysteem van mensen die minder slapen minder actief is dan van mensen die goed slapen en regelmatig rust nemen. De hoeveelheid slaap die u nodig heeft is afhankelijk van de leeftijd en verschilt per persoon. Gemiddeld is dat voor volwassenen zeven tot acht uur.

Wees niet te streng voor uzelf

Dit kan allemaal zorgen voor een verbetering van je weerstand. Het advies is wel om niet te streng te zijn. Het is beter om wat rustiger aan te doen als u veel last heeft van vermoeidheid de eerste dagen na de chemotherapie. Het is ook belangrijk om bij klachten niet over uw eigen grenzen te gaan. Voorbeelden van mogelijke klachten zijn een onregelmatige hartslag, kortademigheid, duizeligheid en misselijkheid.

Meer informatie?

De oncologieverpleegkundige of fysiotherapeut kan meer informatie geven over het Onco-Move programma. Uw arts of de oncologieverpleegkundige kan de fysiotherapeut of psycholoog van het Martini Ziekenhuis inschakelen om u te ondersteunen.