Patiënten herstellen sneller na operatie met ERAS-methode
04-11-2021Het Martini Ziekenhuis werkt sinds 2017 met de ERAS-methode, met als doel patiënten sneller te laten herstellen na een operatie. Een succesvolle methode zo blijkt: patiënten kunnen gemiddeld tweeënhalve dag eerder naar huis na een operatie, en we zien tot wel 25% minder complicaties. Als topklinisch ziekenhuis leiden we andere ziekenhuizen in de Benelux op, om ERAS op de juiste manier toe te passen. Alle inspanningen rondom ERAS zijn onlangs bekroond met een STZ-erkenning. Dit betekent dat we op een hoog niveau unieke zorg aanbieden, en daar zijn we best trots op.
ERAS staat voor Enhanced Recovery After Surgery, een methode uit Zweden die sinds 2010 bestaat. Het programma is binnen het Martini Ziekenhuis uitgerold binnen de afdelingen Maag-darmchirurgie, Urologie, Longziekten en sinds kort Gynaecologie. Anesthesioloog Hans de Boer van het Martini Ziekenhuis is bestuurslid van de wereldwijde ERAS Society: ‘De methode gaat niet alleen over innoveren of nieuwe medicijnen toepassen. We kijken vooral hoe de patiënt volgens bestaande wetenschappelijke literatuur het snelst kan herstellen na een ingreep. Zowel voor, tijdens als na de operatie. Met een belangrijke rol voor de patiënt zelf, maar ook voor alle zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg voor de patiënt. Het is echt teamwork.’ Denk aan adviezen over het optimaliseren van je conditie voor de operatie, voedingsadvies en zo snel mogelijk weer fit worden na je operatie. ‘Door het toepassen van ERAS zien we minder complicaties. Bovendien creëren we een besparing op de zorgkosten. Beter georganiseerde zorg kost minder geld, dat is een belangrijke maatschappelijke verantwoordelijkheid’, voegt De Boer toe.
STZ-erkenning ERAS
Zowel nationaal als internationaal heeft het Martini Ziekenhuis een belangrijke rol in het verder brengen van de ERAS-methode. Zo zijn we het enige ERAS Center of Excellence in de Benelux en daarmee het enige opleidingsziekenhuis binnen de Benelux. Ook hebben we een rol in het initiëren van wetenschappelijk onderzoek; vanuit deze positie hebben we recent de ERAS Society Nederland opgericht. Hans de Boer: ‘Al deze inspanningen hebben hetzelfde doel: de zorg verbeteren voor onze patiënten. En dat is waar het voor iedere zorgverlener om draait: goede zorg verlenen met als resultaat een tevreden patiënt. De STZ-erkenning is vooral een stimulans om nog meer wetenschappelijk onderzoek uit te voeren en de internationale samenwerking te versterken.’
Dataregistratie maakt ERAS meetbaar
Alle essentiële informatie over het behandeltraject van de patiënt gaat via het elektronisch patiëntendossier (EPD) geanonimiseerd naar een interactief audit systeem. Daarmee worden alle onderdelen van het ERAS programma bijna real time geëvalueerd en waar nodig bijgestuurd. Dit systeem wordt wereldwijd door meer dan 250 zorgorganisaties in ruim 25 landen toegepast. Het is een belangrijke succesfactor van het programma. ‘Zien we bijvoorbeeld een stijgende trend in de ligtijd van patienten of een stijging van een bepaalde complicatie, dan kunnen we meteen bijsturen’, legt Hans de Boer uit. ‘Dit doen we multidisciplinair, waarbij iedereen in de zorgketen een belangrijke taak heeft de protocollen stipt toe te passen. Een heel belangrijk onderdeel is bijvoorbeeld het mobiliseren van patiënten na een ingreep: dus uit bed en bewegen zodra het kan.’
Optimaal in conditie voor operatie
Naast ERAS werkt het Martini Ziekenhuis binnen die ERAS ook aan een programma om patiënten in bredere zin zo optimaal mogelijk in conditie te krijgen voor een operatie: prehabilitatie. Prehabilitatie is een trainingsprogramma voorafgaand aan een operatie, met het doel de conditie te verbeteren. En dit is nodig, want een operatie is topsport. Prehabilitatie geeft patiënten een voorsprong, waardoor herstel na de operatie vlotter verloopt en de kans op complicaties verkleint. Niet alleen de fysieke fitheid, voeding en stoppen met alcohol en roken spelen hierin een rol, maar ook de psychische gesteldheid van patiënten en mogelijke andere ziektebeelden, zoals diabetes en COPD. ‘Wanneer we prehabilitatie goed weten te combineren met ERAS, levert dat echt winst op voor de patiënt’, besluit Hans de Boer.
Benieuwd wat u zelf kunt doen om sneller te herstellen na uw operatie? Bekijk hier de tips en adviezen.