Verwijderen niersteen (Percutane niersteenbehandeling)

Algemeen

• Neem altijd een geldig legitimatiebewijs mee (rijbewijs, paspoort of identiteitsbewijs).
• Heeft u een zorgverzekering in het buitenland? Neem dan ook uw verzekeringspapieren mee.
• Kunt u om dringende redenen niet komen voor de operatie of het onderzoek? Bel dan met de polikliniek of afdeling.
• Uw persoonlijke medische gegevens en afspraken bekijken? Dat kan in ons digitale patiëntenportaal Mijn Martini. U kunt met uw DigiD inloggen via www.martiniziekenhuis.nl/mijnmartini.

Inleiding

U wordt binnenkort opgenomen in het Martini Ziekenhuis voor het verwijderen van een niersteen. Dit is een urologische operatie. In deze folder leest u hoe deze behandeling verloopt. Deze folder is een aanvulling op het gesprek met uw arts.

Het verwijderen van een niersteen

Een niersteen is een klein steentje, tot ongeveer 8 millimeter. Meestal plast u een klein steentje vanzelf uit. Bij grotere nierstenen lukt dat niet. Dan kan een operatie nodig zijn, bijvoorbeeld een percutane niersteenverwijdering. Dit wordt ook wel percutane nefrolitholapaxie (PNL) genoemd.
Het woord percutaan betekent door de huid. De uroloog prikt uw nier aan met een naald die hij door de huid steekt. Daarna brengt de arts een hol buisje in de nier. Dat buisje heeft een doorsnee van ongeveer 1 centimeter. Via dit buisje verwijdert de uroloog de niersteen. Een voordeel van de percutane behandeling is dat u er een klein litteken aan overhoudt, zo groot als het holle buisje. Op deze manier kunnen grotere nierstenen worden verwijderd dan via de plasbuis en blaas. De operatie gebeurt onder narcose.

Voorbereidingen

Vóór de operatie heeft u een afspraak op het preoperatieve spreekuur op de polikliniek Anesthesiologie. In de folder Preoperatief spreekuur en anesthesie kunt u lezen wat het spreekuur inhoudt en wat u mee moet nemen. Via de opnameplanning krijgt u te horen wanneer en hoe laat u wordt opgenomen in het ziekenhuis. Informatie over opname in het Martini Ziekenhuis kunt u nalezen in de folder Uw meerdaagse opname in het Martini Ziekenhuis.

Opnamedag

U wordt op de dag van de operatie opgenomen op de verpleegafdeling Urologie. U wordt ontvangen door een verpleegkundige die u uw kamer wijst en u een rondleiding en uitleg geeft over de afdeling. Het is belangrijk dat u de medicijnen die u slikt, meeneemt naar het ziekenhuis. Samen met de verpleegkundige controleert u uw medicijnen. Op de dag van de operatie neemt u ’s ochtends voor u naar het ziekenhuis komt de medicijnen in, waarvan u op het preoperatieve spreekuur heeft gehoord dat u ze moet blijven gebruiken. U kunt deze medicijnen innemen met een slokje water. Aan het begin van de opnamedag wordt er bloed afgenomen.

Nuchter zijn

U moet nuchter zijn voor de operatie. Dit betekent dat u voor de operatie niet alles mag eten en drinken. Wat u wel en niet mag eten, leest u in de folder Preoperatief spreekuur en anesthesie.

Verloop van de operatie

Ongeveer 1 uur voor de operatie helpt de verpleegkundige u in een operatiehemd. Als u een gebitsprothese draagt, vraagt de verpleegkundige u om deze uit te doen. We vragen u ook uw horloge en sieraden af te doen. Dan brengt de verpleegkundige u naar de operatiekamer.
De operatie gebeurt onder volledige narcose (algehele anesthesie).
Tijdens de operatie wordt de nier aangeprikt via de flank. Dit traject wordt opgerekt zodat de uroloog een kijkbuis kan plaatsen. Via die kijkbuis wordt een camera en ander instrumentarium ingebracht waarbij de niersteen wordt verpulverd en verwijderd. Soms is het nodig om een slangetje (nefrodrain) achter te laten, maar vaak is dat niet nodig.

Dubbel J katheter

Soms krijgt u aan het eind van de operatie een inwendige katheter. Deze katheter is een dubbel­ J katheter. De katheter loopt van van uw nier naar uw blaas. Het is niet zichtbaar en kan langere tijd blijven zitten. Dat katheter zorgt ervoor dat uw plas en gruis vanuit de nier gemakkelijk naar uw blaas kan stromen.
Na de operatie krijgt u ook een katheter in uw blaas om bloedstolsels en gruis van steentjes uit uw blaas te spoelen. Deze katheter wordt meestal de dag na de operatie verwijderd.

Nefrostomie katheter

Soms krijgt u ook een nefrostomie katheter of nefrodrain, die via de zijkant naar buiten komt. Deze katheter blijft zitten tot uw plas weer helder is en dat uw plas goed blijft stromen. Dit doorstromen heet afvloed. Dit duurt meestal een dag. De nefrodrain wordt meestal door de verpleegkundige verwijderd.
1 tot 2 dagen nadat de katheter verwijderd is, kan er nog wat urine lekken. Dit stopt vanzelf. De opening in de huid gaat daarna vanzelf dicht.

Mogelijke complicaties

Over het algemeen is een percutane niersteenverwijdering een veilige methode. Complicaties zijn zeldzaam.

• Soms lukt het niet om de nier op de juiste manier aan te prikken om de steen te bereiken. In zeldzame gevallen is het dan alsnog nodig een andere operatie te verrichten om de steen te verwijderen.
• Omdat de uroloog een kanaal maakt van de nier naar buiten het lichaam, is er kans op een urineweginfectie. Om dit te voorkomen krijgt u tijdens of na de operatie antibiotica.
• Kleine deeltjes van de steen kunnen in uw urineleider komen. Meestal verdwijnen die vanzelf, maar soms moeten die deeltjes later verwijderd worden.

Na de operatie

Na de operatie gaat u naar de uitslaapkamer. Uw contactpersoon wordt gebeld dat de operatie is afgelopen. Op de uitslaapkamer wordt uw bloeddruk en hartslag gecontroleerd. U krijgt vocht toegediend via een slangetje (een infuus) in uw arm.
U blijft enkele uren op de uitslaapkamer. Daar kunt u geen bezoek ontvangen. Een verpleegkundige brengt u daarna terug naar de afdeling. Als u daar bent, wordt uw contactpersoon gebeld om door te geven dat u weer op de afdeling bent. De verpleegkundige controleert uw hartslag, bloeddruk en temperatuur en uw verband rond de nefrodrain. U hoort dan ook of u weer normaal mag eten en drinken.
Elke dag komt de uroloog of de zaalarts bij u langs. Als u vragen heeft, kunt u die aan de uroloog of zaalarts stellen. ’s Morgens neemt de medewerker van het laboratorium bloed bij u af.

Afspraken

Voordat u naar huis gaat, wordt er een controle afspraak met u gemaakt. Vaak krijgt u ook een afspraak voor een röntgenfoto.

Leefregels

Voor een snel herstel is het belangrijk dat u zich aan een paar leefregels houdt.

• U mag 4 weken geen zware arbeid doen.
• U mag 4 weken niet sporten.
• U mag 2 weken niet fietsen of zelf auto rijden.
• U mag 1 week niet in bad. U mag wel douchen.
• Na de operatie is het goed om veel te drinken, zodat u per 24 uur anderhalve liter vocht uitplast. U controleert dit met een maatbeker.

Contact opnemen

Als u niet goed herstelt, neemt u contact op met het ziekenhuis (binnen 2 dagen na de operatie) en daarna met uw huisarts. Bijvoorbeeld:

• U heeft koorts boven 38,5°C.
• U heeft pijnklachten die niet minder worden of overgaan, ook niet nadat u pijnstillers heeft geslikt.

Uw plas blijft helderrood met stolsels en dat wordt niet minder. Ook niet als u de leefregels en adviezen opvolgt.

Versie: 20200005 06-2023 Verwijderen niersteen