Screening en behandeling van Staphylococcus aureus

Algemeen

• Neem altijd een geldig legitimatiebewijs mee (rijbewijs, paspoort of identiteitsbewijs).
• Heeft u een zorgverzekering in het buitenland? Neem dan ook uw verzekeringspapieren mee.
• Kunt u om dringende redenen niet komen voor de operatie of het onderzoek? Bel dan met de polikliniek of afdeling.
• Uw persoonlijke medische gegevens en afspraken bekijken? Dat kan in ons digitale patiëntenportaal Mijn Martini. U kunt met uw DigiD inloggen via www.martiniziekenhuis.nl/mijnmartini.

Inleiding

U wordt binnenkort opgenomen in het ziekenhuis. Tijdens de geplande operatie krijgt u een prothese. In deze folder leest u meer over de bacterie Staphylococcus aureus. Deze bacterie kan een postoperatieve wondinfectie veroorzaken. Een mogelijke behandeling tegen deze bacterie kan het risico op infectie verminderen.

Over de Staphylococcus aureus

De Staphylococcus aureus bacterie is 1 van de meest voorkomende veroorzakers van wondinfecties. Deze bacterie komt bij een groot deel van de gezonde mensen (20 tot ­50 procent) voor. Onder andere op de huid en slijmvliezen en zit vaak in de neus.
De aanwezigheid van de bacterie levert voor gezonde mensen geen problemen op. Maar bij patiënten die de bacterie in de neus dragen en geopereerd worden, is dit niet altijd het geval. Zij hebben een verhoogde kans op het krijgen van een infectie. Die wordt veroorzaakt door deze bacterie. Daarom moeten deze patiënten worden behandeld.

Voorkomen van infectie

Uit onderzoek weten we dat door een behandeling het risico op een postoperatieve wondinfectie door deze bacterie met 80% afneemt. Dit gebeurt met een antibioticum houdende zalf in de neus. En het wassen met een desinfecterende zeep.Orthopedische patiënten die een gewrichtsprothese krijgen in het Martini Ziekenhuis, worden daarom voor de operatie onderzocht.
Draagt u de bacterie in de neus? Dan schrijven wij u uit voorzorg een 5­daagse behandeling voor. Dit bestaat uit een antibioticum houdende neuszalf en een desinfecterende zeep. De geplande operatie kan hierom wel doorgaan.

Wanneer komt u niet voor behandeling in aanmerking?

U komt niet in aanmerking voor de behandeling als u:

• Allergisch bent voor mupirocine of chloorhexidine.
• In de afgelopen 4 weken met mupirocine behandeld bent.
• Een piercing in de neus heeft. Als u de piercing uit uw neus kunt halen is het wel mogelijk een kweek te doen. En zo nodig een behandeling te starten.

Neuskweek

We testen eerst of u drager bent van de bacterie. Hiervoor vragen wij u om bij uzelf een neuskweek af te nemen. Dit mag éénmalig, 12 tot 14 dagen voor de operatie. Of op het moment dat u de brief met de operatiedatum heeft ontvangen. De benodigdheden voor de neuskweek ontvangt u van de orthopedie consulent. Die krijgt u tijdens het voorlichtingsgesprek over de geplande operatie.

Operatie op korte termijn

Soms vraagt de opnameplanning of u op korte termijn geopereerd wil worden. Bijvoorbeeld omdat een andere patiënt is uitgevallen. Dan kan het voorkomen dat u binnen 7 dagen wordt geopereerd. Dat is geen probleem. U hoeft dan thuis geen kweek af te nemen. Dit gebeurt op de verpleegafdeling. Wilt u dan alle benodigdheden voor de neuskweek meenemen naar het ziekenhuis? De verdere behandeling wordt tijdens het opnamegesprek met u besproken.

Afnemen neuskweek

Het afnemen van de neuskweek gaat als volgt:

• Was uw handen.
• Open de verpakking en haal het wattenstokje en de buis eruit.
• U houdt het wattenstokje aan het uiteinde vast. Raak het gedeelte van het stokje onder het rode lijntje met wattenstokje niet aan.
• Breng het wattenstokje 1 centimeter in 1 neusgat ('neuspeuter gebied')
• Draai het watje rond langs de wanden van het neusgat. Herhaal dit met hetzelfde stokje bij het andere neusgat.
• Draai de roze/rode dop van het buisje en steek het wattenstokje in de buis.
• Breek het wattenstokje af op het rode lijntje en draai het dopje weer op het buisje
• Noteer de datum op de sticker met uw patiëntgegevens. Plak daarna de sticker op de buis. De barcode moet zo vlak mogelijk worden geplakt.
• Stop het buisje met de kweekstok in het bijgeleverde doosje. Dit doosje mag in de safetybag. Daarna mag het gehele pakket in de blauwe envelop.
• Op het bijgeleverde aanvraagformulier van Certe noteert u de datum van afname. Dit formulier stuurt u mee in de blauwe envelop.
• U moet de envelop dezelfde dag (voor 17.00 uur) nog posten. Bij voorkeur niet in het weekend posten, dan is het pakketje te lang onderweg.

Wilt u graag de uitleg graag als film zien? Dan kan dit via YouTube. U kunt via www.you­tube.com ‘instructie afnemen neuskweek’ intoetsen. Het juiste filmpje staat bovenaan de lijst.

Het recept

Als de bacterie in de neuskweek wordt gevonden, krijgt u hierover telefonisch bericht. U kunt dan bij uw eigen apotheek mupirocine (Bactroban®) neuszalf en desinfecterende zeepoplossing (Hibiscrub®) afhalen.
Het is goed te weten dat u voor de Hibiscrub een eigen bijdrage moet betalen. Wordt u niet gebeld? Dan bent u geen drager van de Staphylococcus aureus bacterie. Een verpleegkundige bespreekt dit tijdens het opnamegesprek met u.

De behandeling

De behandeling duurt in totaal 5 dagen. In overleg met de orthopedie consulent die u belt, wordt besloten wanneer u met de behandeling start. Zo gaat de behandeling:

• 3 keer per dag brengt u met een wattenstaafje of een vinger mupirocine neuszalf (Bactroban®) aan. Dit doet u vóórin beide neusgaten (binnenkant van de neus­ vleugels).
• 1 keer per dag doucht of wast u uw gehele lichaam met de desinfecterende zeep oplossing (Hibiscrub®). Zorg ervoor dat u hiermee ook uw hoofdhaar wast. Op de dag van de operatie wast u zich ’s morgens met de desinfec­terende zeep oplossing (Hibiscrub®).

U moet de desinfecterende zeep oplossing (Hibiscrub®) en de mupirocine (Bactro­ban®) neuszalf bij opname meenemen naar het ziekenhuis.

Bijzonderheden bij het gebruik van de middelen:

Tijdens de behandeling mag u geen andere zeep of shampoo gebruiken. Op de dag van de operatie mag u na het douchen en haren wassen geen huidverzorgingsproducten zoals crèmes of lotions gebruiken. Op de andere dagen mag dat wel. Deodorant is wel toegestaan.

• De neuszalf en zeep-oplossing geven (zeker bij kort gebruik) bijna nooit bijwerkingen. Huidirritatie treedt bijna nooit op.
• De neuszalf en zeep-oplossing kunnen gecombineerd worden met andere geneesmiddelen.
• Voor de zeepoplossing geldt: vermijd contact met de ogen en laat het middel niet in de mond of neus komen. Dit is in verband met mogelijke irritatie. Komt het toch in de ogen? Spoel de ogen dan direct grondig uit met water.

Veelgestelde vragen

Hieronder leest u meer over de veelgestelde vragen over de behandeling.

Wat als ik eerder opgeroepen word?

Soms vraagt de opnameplanning of u op korte termijn geopereerd wil worden. Bijvoorbeeld omdat een andere patiënt is uitgevallen. Dan wordt u binnen 5 dagen geopereerd. Dat is geen probleem. U hoeft dan thuis geen kweek af te nemen, dit gebeurt op de verpleegafdeling. Wilt u dan alle benodigdheden voor de neuskweek meenemen naar het ziekenhuis? De verdere behandeling wordt tijdens het opnamegesprek met u besproken.

Ik ben vergeten de kweek af te nemen, wat nu?

Als u bent vergeten de neuskweek af te nemen, mag u dit tot 7 dagen voor operatie alsnog doen en opsturen. Zijn er minder dan 5 dagen tot de operatie? Dan wordt op de afdeling een neuskweek bij u afgenomen. Ook begint u preventief met de desinfecterende zeep oplossing en neuszalf.

Mag ik andere huidverzorgingsproducten gebruiken gedurende de behande­ling?

Tijdens de behandeling mag u geen andere zeep of shampoo gebruiken. Op de dag van de operatie mag u na het douchen en haren wassen geen huidverzorgingsproducten zoals crèmes of lotions gebruiken. Op de andere dagen mag dat wel.

Versie: 20170039 08-2023 Behandeling van Staphylococcus aureus