Geen menstruatie of niet ongesteld zijn (amenorroe)

Algemeen

• Neem altijd een geldig legitimatiebewijs mee (rijbewijs, paspoort of identiteitsbewijs).
• Heeft u een zorgverzekering in het buitenland? Neem dan ook uw verzekeringspapieren mee.
• Kunt u om dringende redenen niet komen voor de operatie of het onderzoek? Bel dan met de polikliniek of afdeling.
• Uw persoonlijke medische gegevens en afspraken bekijken? Dat kan in ons digitale patiëntenportaal Mijn Martini. U kunt met uw DigiD inloggen via www.martiniziekenhuis.nl/mijnmartini.

Inleiding

Amenorroe betekent ‘niet ongesteld worden’. Een ander woord voor ongesteldheid is menstruatie. De meeste vrouwen hebben hun eerste ongesteldheid 2 jaar nadat hun borsten zich beginnen te ontwikkelen. Dat is meestal tussen het elfde en zestiende jaar, met een gemiddelde leeftijd van 13,2 jaar.

Kenmerken van amenorroe zijn:

• Nog geen ongesteldheid op 16-jarige leeftijd.
• Nog geen ongesteldheid 5 jaar na het begin van de eerste borstontwikkeling.
• Langer dan 6 maanden niet meer ongesteld zijn, na een periode wel ongesteld te zijn geweest.

Wat is de oorzaak van niet ongesteld worden?

Om ongesteld te kunnen worden, moet een vrouw in de puberteit zijn. Vanaf die fase sturen haar hersenen hormonen naar de eierstokken en de baarmoeder (de voortplantingsorganen). Deze hormonen zorgen ervoor dat de baarmoeder een slijmvlieslaag (endometrium) opbouwt en dat de eierstokken een eicel loslaten (de eisprong of ovulatie). 

Tijdens de ongesteldheid laat de baarmoeder de slijmvlieslaag los. Die slijmvlieslaag verlaat samen met wat bloed het lichaam via de vagina. Om ongesteld te worden heeft een vrouw dus bepaalde organen nodig en hormonen die de voortplantingsorganen aansturen.

Oorzaken die zorgen dat een vrouw niet ongesteld wordt, zijn:

• Zwangerschap.
• Stress of spanningen.
• (Te) veel sporten.
• Eetstoornissen, te dun zijn.
• Obesitas of overgewicht.
• Het Polycysteus Ovarium Syndroom
• Problemen met hormonen, zoals schildklierziekten.
• Langdurige (chronische) ziekten, bijvoorbeeld suikerziekte.
• Het gebruik van sommige medicijnen.
• Een aangeboren afwijking van de baarmoeder of vagina.
• Erfelijke afwijkingen die leiden tot verminderde functie van de eierstokken.
• Een behandeling – bijvoorbeeld tegen kanker – die leidt tot verminderde functie van de eierstokken.

Hoe wordt amenorroe vastgesteld?

U maakt een afspraak met uw behandelend arts. Uw arts stelt eerst vragen over uw gezondheid. Het gaat in dat gesprek over lichamelijke problemen, stressmomenten, medicijngebruik en hoe uw menstruatie tijdens de puberteit was. Ook vraagt uw arts naar eerdere ongesteldheid en over bewegen, sporten en eetgewoonten. 

Bij een lichamelijk onderzoek kijkt uw arts naar puberteitskenmerken, vooral als u nog nooit ongesteld bent geweest. Deze kenmerken zijn uw lengte, gewicht, acne en overbeharing. Vaak wordt er ook een echo van uw baarmoeder en eierstokken gemaakt. In overleg met u zal dit via de vagina of via de buik gebeuren. Ook wordt er vaak bloedonderzoek gedaan om te kijken naar uw hormonen.

Behandelingen

Welke behandeling het voor u het meest geschikt is, heeft te maken met de oorzaak en uw levensfase. Heeft u bijvoorbeeld een kinderwens? Of zijn er bijkomende klachten, zoals overbeharing? 

Eén of een aantal van de volgende oplossingen zijn mogelijk:

• Afvallen of aankomen in gewicht.
• Uw sportgewoonten veranderen.
• Beginnen met een medicijn- of hormoonbehandeling, bijvoorbeeld de pil of medicijnen om een eisprong op te wekken bij een kinderwens.
• Verwijzing naar een andere specialist.

Uw arts zal samen met u de beste behandeling bespreken.

Versie: 20200060 08-2023 Geen menstruatie of niet ongesteld zijn (amenorroe)