Hoe levert thuisbehandeling een bijdrage aan de zorg voor morgen?

‘Deze ontwikkeling laat zien hoe de juiste zorg op de juiste plaats meerwaarde heeft voor de patiënt en tegelijk kosten bespaart,’ stelt Imro Vlasveld, internist-infectioloog. Hij is voorzitter van het A-team (waarbij A staat voor antibiotica). Dit team monitort juist antibioticagebruik in ons ziekenhuis. Onderdeel van het A-team is het OPAT-team: ‘Outpatient Parenteral Antibiotic Treatment’ oftewel ‘Ontslagen Patiënten met Antibiotica Thuis’. Dit team is al een aantal jaren bezig om de verplaatsing van zorg te realiseren.  

Tweeduizend ligdagen minder
Manon Bakker, apotheker in de poliklinische apotheek, is lid van het OPAT-team. ‘Het is voor patiënten heel fijn dat zij de intraveneuze antibiotica in hun vertrouwde omgeving kunnen krijgen. Daardoor kunnen zij bijna al hun activiteiten thuis weer oppakken. Ik ben in dit proces met name verantwoordelijk voor de praktische zaken. De arts of afdeling meldt de patiënt bij ons aan; dan kijken wij welk soort infuus geschikt is. Dit infuus bestellen we, zodat de patiënt op de dag van ontslag het infuus met antibiotica bij ons kan ophalen. Deze manier van werken heeft - na een voorzichtige start  - een enorme vlucht genomen. In 2021 hebben 136 patiënten gebruik gemaakt van intraveneuze antibiotica in de thuissituatie; deze patiënten hebben daardoor niet in het ziekenhuis hoeven te liggen.’

Gerust gevoel
Als transferverpleegkundige is Ria Huybrechts nauw betrokken bij OPAT. ‘Dat we nu zoveel patiënten thuis kunnen behandelen, is te danken aan de samenwerking tussen heel veel partijen. De artsen, de verpleegkundigen, de apothekers, de nazorgpartners, de leveranciers… ze leveren allemaal een bijdrage aan het proces. Zodra de arts met de patiënt heeft besproken dat hij of zij naar huis kan met intraveneuze antibiotica, komen wij in actie. Wij regelen met de thuiszorg dat zij het infuus komen aansluiten en dagelijks komen verzorgen. De thuiszorgorganisaties hebben hiervoor bijscholing gevolgd, meestal via de Martini Academie. We weten dus zeker dat ze bevoegd en bekwaam zijn om dit zorgvuldig te doen. Ik merk dat het patiënten een gerust gevoel geeft dat wij het allemaal goed geregeld hebben.’

(On)bekend maakt (on)bemind
De laatste jaren heeft OPAT steeds meer bekendheid gekregen binnen ons ziekenhuis. Imro Vlasveld: ‘We hebben een goed vindbaar en duidelijk protocol gemaakt en geven we regelmatig scholing aan de artsen. Samen met de hoofdbehandelaars, apotheek, transferverpleegkundige en arts-microbiologen hebben we OPAT tot een geoliede machine gemaakt. Belangrijk onderdeel hiervan is het antibioticaplan, dat de hoofdbehandelaar samen met de internist-infectioloog of arts-microbioloog maakt voordat de patiënt met ontslag gaat. In dit plan is veel aandacht voor de nacontroles op de polikliniek en controle op eventuele bijwerkingen en complicaties. Ik ben er blij mee dat er nu urgentiebesef is voor deze thuisbehandeling. Het past bij de trend dat we in het ziekenhuis doen wat moet, daarbuiten wat kan. Alleen zo houden we de ziekenhuiszorg toegankelijk voor wie dat echt nodig heeft.’