Hoge bloeddruk (hypertensie) tijdens de zwangerschap

Algemeen

• Neem altijd een geldig legitimatiebewijs mee (rijbewijs, paspoort of identiteitsbewijs).
• Heeft u een zorgverzekering in het buitenland? Neem dan ook uw verzekeringspapieren mee.
• Kunt u om dringende redenen niet komen voor de operatie of het onderzoek? Bel dan met de polikliniek of afdeling.
• Uw persoonlijke medische gegevens en afspraken bekijken? Dat kan in ons digitale patiëntenportaal Mijn Martini. U kunt met uw DigiD inloggen via www.martiniziekenhuis.nl/mijnmartini.

Inleiding

Een hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap komt vaak voor. Maar wanneer is je bloeddruk te hoog en wanneer is het gevaarlijk? In deze folder lees je algemene informatie over een hoge bloeddruk bij zwangere vrouwen. Van het type hoge bloeddruk tot mogelijke klachten, risico’s en behandelingen. Deze folder is een aanvulling op het gesprek met je arts.

Hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap

Hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap kan gevaarlijk zijn voor moeder en kind. De kans bestaat dat:

• Nieren en lever tijdelijk minder goed werken.
• Afwijkingen in de bloedstolling ontstaan.
• Neurologische klachten optreden (wazig zien, hoofdpijn, stuipen).
• De bloedtoevoer naar de placenta (moederkoek) afneemt, waardoor de baby niet goed groeit.
• Aan het eind van de zwangerschap is de kans op complicaties door een hoge bloeddruk meestal veel kleiner dan in het begin.

Soorten hoge bloeddruk

• Zwangerschapshypertensie: hoge bloeddruk in de tweede helft van de zwangerschap.
• Pre-eclampsie: hoge bloeddruk met eiwitverlies in de urine en/of andere tekenen van tijdelijke orgaanbeschadiging.
• Eclampsie: ernstige vorm van hoge bloeddruk waarbij stuipen (insulten of convulsies) ontstaan.
• HELLP-syndroom: speciale vorm van ernstige zwangerschapshypertensie.
• Chronische of pre-existente hypertensie: hoge bloeddruk die al voor de zwangerschap ontstaat.

Bloeddruk meten

Bij het meten van de bloeddruk wordt de bovendruk en de onderdruk gemeten. Een normale bloeddruk bij zwangere vrouwen is een bloeddruk onder de 140/90 millimeters kwik (bovendruk/onderdruk, mmHg). Is de bloeddruk na het herhalen hoger dan deze waarde? Dan heb je bloeddruk.

Aan het einde van de zwangerschap krijgen veel zwangere vrouwen een iets hogere bloeddruk zonder dat dat problemen geeft. Een bloeddruk onder de 150/95 millimeters kwik (mmHg) is dan normaal.

Zwangerschapshypertensie

Zwangerschapshypertensie komt vooral voor tijdens de eerste zwangerschap. Bij een lichte hypertensie verloopt een volgende zwangerschap meestal normaal. Heb je ernstige hypertensie? Dan is de kans groter dat je bij een volgende zwangerschap opnieuw last krijgt van zwangerschapshypertensie. Het is dan vaak wel minder ernstig.

Wanneer heb je een grotere kans?

Je hebt een grotere kans op zwangerschapshypertensie als je bijvoorbeeld last heb van:

• Suikerziekte (diabetes mellitus)

• Vaat- en nierziekten

• Bij sommige auto-immuunziekten.

Als je al eerder last had van een hoge bloeddruk of als je zwanger bent van een meerling, heb je ook meer kans op hypertensie.

Erfelijkheid

Daarnaast heeft erfelijkheid invloed. Heeft jemoeder of zus een ernstige vorm van zwangerschapshypertensie gehad? Dan loop je zelf 2 tot 5 keer zoveel kans om ook een hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap te krijgen.

Klachten bij hoge bloeddruk

Veel vrouwen met lichte zwangerschapshypertensie hebben geen klachten. Bij de ernstigere vormen komen meestal wel klachten voor. De klachten zijn:

• Vocht vasthouden.
• Grieperig gevoel.
• Problemen met zien (vaag zien, lichtflitsen of sterretjes zien).
• Tintelingen in de vingers.
• Pijn of een knellend gevoel boven in de buik.
• Misselijkheid en braken.

Controles

Als je een hoge bloeddruk hebt, controleren we je bloeddruk vaker. Blijft je bloeddruk hoog? Dan is extra onderzoek nodig. We controleren je urine op eiwitverlies en prikken bloed. Ook maken we vaak een echo om te zien of er voldoende vruchtwater is en of de baby goed groeit. Soms maken we een hartfilmpje van de baby.

Als je een ernstige vorm van zwangerschapshypertensie hebt, wordt je kniepeesreflex gecontroleerd. Deze kniepeesreflex kan namelijk verhoogd zijn. Ook je longen worden onderzocht, omdat daar vocht kan ophopen.

Poliklinische controle

Hoe je zwangerschap verder gecontroleerd wordt, hangt af van de uitslagen van het onderzoek. Als het meevalt, kan de gynaecoloog je weer verwijzen naar de verloskundige of de huisarts. In andere gevallen neemt de gynaecoloog de zorg over.

Mogelijke behandelingen

Soms is het nodig om bloeddrukverlagende medicijnen te slikken. De belangrijkste bijwerkingen van deze bloeddrukverlagende middelen:

• Hoofdpijn

• Slaperigheid

• Duizeligheid

• Hartkloppingen

• Misselijkheid en braken

Soms is behandeling met een infuus noodzakelijk. Dan verblijf je in het ziekenhuis. 

Opname in het ziekenhuis

Als je wordt opgenomen in het ziekenhuis is dat om jouw gezondheid en die van de baby te bewaken. Een paar keer per dag wordt je bloeddruk gecontroleerd. Ook wordt je goed in de gaten gehouden.

Als er eiwit in de urine zit, kan het zijn dat je urine moet gaan sparen (plassen in een grote plastic fles). Dit doen we om te bepalen hoeveel eiwit je verliest in 24 uur. Ook bekijken we iedere dag de conditie van de baby met een hartfilmpje (CTG).

Soms blijkt na enkele dagen dat de zwangerschapshypertensie niet heel ernstig is. Dan mag je weer naar huis. In ernstigere gevallen blijf je langer opgenomen, vaak tot na de bevalling.

Infuus met medicijnen

Om eclampsie (stuipen) tegen te gaan, kun je medicijnen (magnesiumsulfaat) krijgen. Magnesiumsulfaat kan aan het begin een sterk warmtegevoel en een raar gevoel in de keel en op de tong geven. Je kunt misselijk worden en moeten overgeven. Ook een brandend gevoel in de arm waarin het infuus zit, komt vaak voor. Dit is vervelend, maar is niet erg.

Overplaatsing

Ben je korter dan 32 weken zwanger of groeit de baby niet goed? Dan kan het zijn dat je overgeplaatst moet worden naar een gespecialiseerd centrum. Vaak ga je dan naar het UMCG. De baby groeit niet goed bij een gewicht van minder dan 1250 gram.

Spannende tijd

De opname kan een moeilijke tijd zijn van wachten, spanning, onzekerheid en ongerustheid. Het is daarom belangrijk dat je artsen en verpleegkundigen om uitleg vraagt. Zij vertellen je dan over je toestand en de verwachtingen. Helaas kunnen ze niet altijd precies voorspellen wat er gaat gebeuren. Dat is namelijk afhankelijk van de ontwikkeling van de hypertensie, je klachten en de conditie van je baby.

De bevalling

• Je laten bevallen is het enige wat werkt om zwangerschapshypertensie te genezen. Soms is het daarom medisch noodzakelijk om eerder te bevallen dan de uitgerekende datum. Dat kan vaak vaginaal, maar soms is een keizersnede beter.
• Ben je nog geen 34 weken zwanger? Dan krijg je 2 keer een prik met corticosteroïden om de longen van de baby sneller te laten rijpen. Het kan zijn dat je baby na de bevalling een tijdje in een couveuse moet liggen.
• Na de bevalling kun je meestal vrij snel stoppen met de bloeddrukverlagende medicijnen. Je kunt vaak ook gewoon borstvoeding geven. De meeste vrouwen zijn vrij snel weer de oude.
• Heb je een ernstige vorm van hoge bloeddruk gehad? Dan kan het herstel veel langer duren. Ook je emotionele herstel kost tijd. Je huisarts of gynaecoloog kunnen je begeleiden bij je herstel. Contact met lotgenoten helpt soms ook.

Volgende zwangerschap

Word je opnieuw zwanger? Dan is er kans dat je weer last krijgt van een hoge bloeddruk. Vaak is het dan minder ernstig en heb je er minder last van. Het kan zijn dat de gynaecoloog medicijnen voorschrijft om een hoge bloeddruk of zwangerschapsvergiftiging te voorkomen.

Meer informatie

Voor meer informatie kun je terecht bij patiëntenorganisaties:

• Stichting HELLP-syndroom.
• Vereniging Ouders van Couveusekinderen.

Heb je nog vragen? Stel die dan aan je gynaecoloog, huisarts of verloskundige. 

Versie: 20200004 Hoge bloeddruk (hypertensie) in de zwangerschap 2023-09