Bloeddrukdaling bij ouderen bij het opstaan of na het eten

Algemeen

• Neem altijd een geldig legitimatiebewijs mee (rijbewijs, paspoort of identiteitsbewijs).
• Heeft u een zorgverzekering in het buitenland? Neem dan ook uw verzekeringspapieren mee.
• Kunt u om dringende redenen niet komen voor de operatie of het onderzoek? Bel dan met de polikliniek of afdeling.
• Uw persoonlijke medische gegevens en afspraken bekijken? Dat kan in ons digitale patiëntenportaal Mijn Martini. U kunt met uw DigiD inloggen via www.martiniziekenhuis.nl/mijnmartini.

Inleiding

Veel ouderen hebben last van een dalende bloeddruk bij het opstaan of na het eten. Hierdoor kunnen klachten ontstaan zoals duizeligheid, zweverigheid en het gevoel flauw te vallen. Door deze klachten is er een verhoogd risico op vallen. In deze folder vindt u hier meer informatie over. Het is een aanvulling op het gesprek met uw arts.

Bloeddrukdaling bij opstaan

Meestal stijgt uw bloeddruk als u gaat staan. Toch kan het gebeuren dat de bloeddruk te snel daalt. Vooral als u snel op staat vanuit een zittende of liggende houding. 

Klachten 

Door de bloeddrukdaling na het opstaan kunt u de volgende klachten hebben:

• Duizeligheid
• Zweverigheid
• Zwarte vlekken voor de ogen
• Het gevoel flauw te vallen en/of te wankelen.

Oorzaak

De bloeddrukdaling kan verschillende oorzaken hebben:

• Bij het ouder worden kan het regelen van de bloeddruk vertraagd zijn.
• Te weinig drinken/uitdroging.
• Bijwerking van medicijnen zoals vaatverwijdende tabletten, kalmerende en rustgevende tabletten en tabletten voor de ziekte van Parkinson.
• Een lichamelijke aandoening zoals bloedarmoede, hartritmestoornissen, hartfalen, infectieziekten, ziekte van Parkinson of diabetes mellitus.

Behandeling

Welke behandeling in uw geval het beste is, hangt af van de oorzaak. Uw arts kan besluiten de medicijnen die u gebruikt aan te passen. Er zijn ook medicijnen die de bloeddrukdaling tegen kunnen gaan. Soms krijgt u leefregels mee, zoals langzaam opstaan en/of het dragen van steunkousen. Uw arts vertelt welke behandeling voor u het beste is.

Wat kunt u zelf doen?

U kunt dingen doen om de klachten te verminderen en vallen te voorkomen. Daarvoor kunt u deze adviezen opvolgen:

• Sta altijd langzaam op, zowel uit de stoel als uit bed. Ga eerst op de bedrand zitten en laat uw benen bungelen. Ga daarna rustig rechtop staan en wacht tot de draaierigheid is verdwenen.
• Zet eventueel het hoofdeinde van uw bed omhoog.
• Voorkom lang op bed liggen overdag.
• Voorkom vallen door de rollator, (po)stoel of urinaal naast het bed te zetten. Laat daarnaast een nachtlampje te laten branden.
• Neem voldoende (extra) zout bij het eten.
• Drink regelmatig en voldoende water (1,5 liter).
• U kunt steunkousen laten aanmeten. Hiermee voorkomt u dat al het bloed naar uw benen zakt. 
• Ga extreme hitte uit de weg. Neem bijvoorbeeld geen heet bad of hete douche. 

Door de hitte worden bloedvaten namelijk wijder. Hierdoor kan de bloeddruk verlagen. 

Bloeddrukdaling na het eten

Het kan gebeuren dat uw bloeddruk daalt binnen 1,5 uur na een maaltijd.

Klachten

Door de bloeddrukdaling na het eten kunt u de volgende klachten hebben:

• Plotselinge duizeligheid na het eten
• Flauwvallen.

Oorzaak

Na het eten gaat bij iedereen meer bloed naar het maag-darmstelsel. Dit gebeurt voor de vertering van het eten. Ouderen kunnen hier meer klachten door krijgen dan jongeren.

Wat kunt u zelf doen?

• Voorkom snel opstaan na het eten of lange tijd staan.
• Doe aan lichaamsbeweging. Zo heeft wandelen na een maaltijd een positieve invloed op uw klachten.
• Eet zoveel mogelijk voeding met vezels. Denk hierbij aan bruine broodsoorten en elke dag groente en fruit. Voedingsvezels zijn goed voor de snelheid van de vertering.
• Drink koffie met cafeïne bij het eten, kijk of dat helpt. Cafeïne vernauwt de bloedvaten.  
• Beperk het drinken van alcohol. Alcohol verwijdt de bloedvaten.
• Beperk de inname van extra zout als u een zoutbeperkt dieet heeft.
• Gebruik meerdere kleine maaltijden per dag. Neem niet te veel koolhydraten tegelijk.

Versie V1: 1495966 Bloeddrukdaling bij ouderen bij het opstaan of na het eten 2023-08