Borstkanker (zorgpad)

Het zorgpad borstkanker bestaat uit meerdere diagnostische onderzoeken, gevolgd door een of meer behandelingen. Hierbij zijn diverse specialisten betrokken die intensief samenwerken. De verschillende stappen in het diagnose- en behandeltraject hebben wij zo goed mogelijk op elkaar afgestemd. Dit houdt in dat u voor de verschillende onderzoeken niet onnodig vaak naar het ziekenhuis hoeft te komen. 

Multidisciplinair team

Vanaf de eerste kennismaking in het Borstcentrum kunt u er op rekenen dat de verpleegkundigen en artsen zich realiseren dat er een spannende periode voor u is aangebroken. Zij zullen alle aandacht hebben voor uw beleving van de situatie.

De secretaresse van het Borstcentrum regelt uw afspraken. Gedurende het zorgpad is de verpleegkundig casemanager uw vaste aanspreekpunt. Het team en bestaat verder uit:

• de (mamma)chirurg, de arts die gespecialiseerd is in het opereren van patiënten met borstkanker;
• klinisch geneticus;
• de basisarts, de arts of arts in opleiding tot chirurg (AIOS) die nieuwe patiënten en de controle patiënten ziet ter ondersteuning van de chirurgen;
• de radioloog, de arts die de mammografie, echografie en MRI beelden beoordeeld;
• nucleair geneeskundige
• de radiodiagnostisch laborant die het röntgenonderzoek uitvoert of daarbij assisteert;
• de echoassistent die de radioloog assisteert bij het maken van een echografie;
• de patholoog, de arts die de cellen of het weefsel onder de microscoop beoordeelt en diagnoses stelt;
• de radiotherapeut, de arts die bij bestraling het te bestralen gebied, de dosis en de techniek van bestralen bepaalt. De eerste gesprekken met de radiotherapeut vinden meestal plaats in het Martini Ziekenhuis, de bestraling wordt uitgevoerd op locatie in het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG);
• de internist/oncoloog, de arts die gespecialiseerd is in de behandeling van kanker met medicijnen;
• de plastisch chirurg die eventueel een borstreconstructie kan doen, maar ook oncoplastische ingrepen;
• de medisch maatschappelijk werk en psycholoog; 
• de geriater.

Uw huisarts ontvangt binnen 24 uur schriftelijk bericht van uw behandelend arts na het eerste polikliniekbezoek.

Voorbereiding

• Wij raden u aan om bij de eerste afspraak in het Borstcentrum een vertrouwd persoon mee te nemen. De onderzoeken en het vervolg daarop kunnen emotioneel belastend voor u zijn.
• Op de dag voorafgaand aan uw afspraak en op de dag van uw afspraak mag u geen bodylotion gebruiken. Bodylotion kan stoffen bevatten die de kwaliteit van de röntgenfoto’s van de borst (mammografie) beïnvloeden.
• Draag deze dag gemakkelijke kleding. Voor verschillende onderzoeken moet u namelijk uw bovenkleding uitdoen.
• Neem een geldig legitimatiebewijs mee: rijbewijs, paspoort of identiteitsbewijs en een overzicht van uw medicatie. 
• Meer informatie ter voorbereiding op uw bezoek aan het ziekenhuis. 

Onderzoeksdag

De onderzoeken en afspraken in het Borstcentrum vinden allemaal op 1 ochtend plaats. Uw huisarts of specialist heeft bij het Borstcentrum aangegeven welk onderzoek voor u van toepassing is. Op de onderzoeksdag meldt u zich bij de secretaresse van het Borstcentrum. Daarna bezoekt u de basisarts of chirurg. Hij/zij stelt u vragen over uw ziektegeschiedenis, gezondheidstoestand en uw klachten. De basisarts of chirurg doet in overleg met u onderzoek naar uw borst(en) en de lymfklieren in de oksel, bij het borstbeen en rond het sleutelbeen.

• Als dat nodig is maakt de radiologisch laborant röntgenfoto’s (mammografie) van uw borst(en).
• De radioloog maakt met behulp van ultrageluidsgolven beelden van de borst(en) en meestal ook van de oksel(s). 
• Als dat nodig is kan er een (punctie) of biopt gedaan worden. Deze cellen worden onder de microscoop onderzocht door de patholoog.
• Aanvullend kan er een biopsie op de onderzoeksdag worden gedaan. 
• Als dat nodig is kan er een stereotactisch naaldbiopt plaatsvinden.

De uitslag van de onderzoeken worden besproken in een multidisciplinair overleg met meerdere specialisten. De basisarts of chirurg bespreekt met u en uw naast betrokkene de uitslag van de onderzoeken, de diagnose en een voorstel voor een behandeling.

Behandelmogelijkheden

Als u borstkanker heeft of u heeft een voorstadium van borstkanker, dan geeft de chirurg u en uw naasten informatie over de behandelmogelijkheden. Dit is vaak een combinatie van diverse behandelingen. De verpleegkundig casemanager is bij het gesprek aanwezig. De volgorde van behandelingen kan verschillen per patiënt:

• Operatie, als dat mogelijk is heeft u de keuze tussen een borstsparende operatie of het verwijderen van de borst. Zo nodig opereert een plastisch chirurg mee. U hoeft niet direct een keuze te maken, maar bespreek dit met uw naaste. De verpleegkundig casemanager geeft u uitgebreide informatie mee over beide ingrepen.
• Schildwachtklier of lymfeklieren uit de oksel verwijderen als dat nodig is. 
• Een behandeling met medicijnen (chemotherapie, hormoontherapie of immunotherapie). Als u met medicijnen begint voor de operatie dan heet dat een neoadjuvante behandeling. 
• bestraling.

De verpleegkundig casemanager begeleidt u tijdens het behandeltraject. Zij kan u ook adviseren over psychosociale ondersteuning door een maatschappelijk werker, psycholoog of geestelijk verzorger.

Controle

Na de behandeling komt u naar het Borstcentrum voor controle. Het controleschema dat in het Borstcentrum gehanteerd wordt duurt 5 jaar. Het kan zijn dat hiervan wordt afgeweken. Dit wordt met u besproken door de chirurg.

• 3 maanden na de operatie: Belafspraak (10 minuten) met verpleegkundig casemanager.
• 6 maanden na de operatie: (telefonisch of video) afspraak met verpleegkundig casemanager. Het gesprek gaat over hoe het gaat, ervaringen, lichamelijk onderzoek, wondcontrole. Er wordt geen mammografie gemaakt. 
• 1 jaar na operatie: Afspraak voor een mammografie in het Borstcentrum. Aansluitend een controleafspraak bij de chirurg die ook de uitslag van de mammografie met u bespreekt. Vervolgens komt u 1 keer per jaar voor een controleafspraak met een mammografie in het Borstcentrum. Deze controle wordt afwisselend uitgevoerd door de arts van het Borstcentrum, chirurg of verpleegkundig casemanager.

Na bestraling:

De radiotherapeut controleert u minimaal 2 jaar. Deze afspraken worden door de afdeling radiotherapie met u gemaakt.

Na behandeling via de internist-oncoloog:

De afspraken bij de internist-oncoloog worden door de afdeling interne met u gemaakt.

Versie: 13 april 2021