Voor een onderzoek en/of een behandeling in een ziekenhuis is het noodzakelijk dat er allerlei medische gegevens over u worden verzameld. Deze zijn nodig om u zo goed mogelijk te kunnen onderzoeken en/of behandelen. Soms neemt een arts of verpleegkundige bij u wat lichaamsmateriaal af, zoals weefsel, bloed of urine. Met deze gegevens en het lichaamsmateriaal mag onder bepaalde voorwaarden wetenschappelijk onderzoek worden gedaan. Uw privacy en persoonlijke gegevens zijn beschermd.
Waarom gebruikt het Martini Ziekenhuis medische gegevens en restmateriaal voor wetenschappelijk onderzoek, kwaliteitsdoeleinden en onderwijs?
Als topklinisch ziekenhuis hecht het Martini Ziekenhuis veel waarde aan wetenschappelijk onderzoek naar aandoeningen en behandelingen en naar de kwaliteit van de zorg (kwaliteitsonderzoek). Daarvoor verzamelen wij anoniem medische gegevens en/of lichaamsmateriaal voor wetenschappelijk onderzoek.
Door onderzoek:
- verbetert de zorg en de kennis en kunde van artsen en verpleegkundigen
- kunnen we beter of sneller een diagnose stellen
- weten we bijvoorbeeld welke behandelingen het beste resultaat geven bij bepaalde aandoeningen.
Veel ontwikkelingen zijn alleen mogelijk door het bestuderen van medische gegevens en restmateriaal. Daarom is het belangrijk dat het ziekenhuis medische gegevens en restmateriaal hiervoor kan gebruiken. Restmateriaal heeft ook een functie in medisch onderwijs aan studenten en bijscholing aan artsen. Ook gebruikt het Martini Ziekenhuis restmateriaal om medische apparaten te testen en te ijken.
Hoe doet het Martini Ziekenhuis wetenschappelijk onderzoek met medische gegevens en lichaamsmateriaal?
Uw medische gegevens en het lichaamsmateriaal zijn niet direct herleidbaar tot u als persoon. Onderzoekers weten niet van wie de gegevens of het lichaamsmateriaal afkomstig zijn. Medische gegevens worden anoniem of gecodeerd en met de grootst mogelijke zorgvuldigheid verwerkt.
Een onderzoeker kan bijvoorbeeld kijken naar verschillen tussen het lichaamsmateriaal van diverse patiënten. Hij of zij kan ook onderzoek doen naar genetische verschillen; zo kan worden bekeken of een afwijking in het erfelijk materiaal (het DNA) een rol speelt bij het ontstaan of het verloop van bepaalde ziekten. Vaak gebruikt de onderzoeker hiervoor ook informatie uit het medisch dossier. Verder bestaan er verschillende (landelijke) registraties (bijvoorbeeld de Nederlandse Kankerregistratie) waarin medische gegevens en ervaringen van patiënten met verschillende behandelingen worden vastgelegd.
Een onderzoeker uit het Martini Ziekenhuis kan samenwerken met andere onderzoekers uit Nederland of uit het buitenland, om van elkaars kennis gebruik te kunnen maken. Om goede, nauwkeurige uitspraken te kunnen doen over een bepaalde behandeling zijn er vaak medische gegevens of lichaamsmateriaal nodig van grote aantallen patiënten.
Welke regels zijn er voor onderzoek met medische gegevens en lichaamsmateriaal?
Het Martini Ziekenhuis houdt zich aan de afspraken die zijn gemaakt tussen artsen, onderzoekers en patiëntenverenigingen. Er is altijd een specialist van het Martini Ziekenhuis verantwoordelijk en gegevens en lichaamsmateriaal worden niet verkocht aan derden.
De belangrijkste regels zijn:
- Het onderzoek moet nuttig zijn.
- Het onderzoek moet voldoen aan de huidige wet- en regelgeving.
- Uw privacy moet voldoende worden beschermd.
- De Medische Ethische Commissie van het Martini Ziekenhuis moet het onderzoek hebben goedgekeurd.
Medisch beroepsgeheim: wij beschermen uw privacy
Al uw gegevens en uw lichaamsmateriaal vallen onder het medisch beroepsgeheim. Uw persoonlijke gegevens, zoals uw naam, adres en andere persoonlijke gegevens, blijven bewaard in het Martini Ziekenhuis. Voor wetenschappelijk onderzoek en onderwijs gebruikt het Martini Ziekenhuis uitsluitend anonieme of gecodeerde gegevens of anoniem of gecodeerd restmateriaal. Coderen gebeurt als er geen gebruik kan worden gemaakt van anonieme gegevens of anoniem lichaamsmateriaal. De medische gegevens en het lichaamsmateriaal krijgen in dat geval een nummer. Alleen diegene die de medische gegevens en het lichaamsmateriaal verstrekt aan de onderzoeker weet om welke patiënten het gaat. Die verstrekker heeft altijd een behandelrelatie met u en is dus bijvoorbeeld uw arts of een verpleegkundig specialist. De onderzoeker weet dus niet welke naam bij welk nummer hoort. Uiteraard zijn alle onderzoekers verplicht uiterst zorgvuldig met uw medische gegevens en lichaamsmateriaal om te gaan.
Ik wil niet dat mijn medische gegevens of lichaamsmateriaal anoniem gebruikt wordt voor wetenschappelijk onderzoek. Kan ik bezwaar maken?
Ja dat kan via het bezwaarformulier. Bezwaar maken is een recht. Niemand neemt het u kwalijk als u bezwaar maakt. Dit bezwaar heeft geen invloed op uw behandeling en zorg die u krijgt in het Martini Ziekenhuis.
U kunt bezwaar maken tegen:
- het anoniem gebruik van uw medische gegevens en/of lichaamsmateriaal voor onderwijs en wetenschappelijk onderzoek.
Geef uw bezwaar door aan uw behandelend arts. Lever een ingevuld en ondertekend bezwaarformulier in bij de afdeling waar u onder behandeling bent of mail deze naar wetenschap@mzh.nl. Uw keuze wordt vastgelegd in uw medisch dossier. Vanaf het moment dat u bezwaar maakt, worden uw restmateriaal en/of medische gegevens niet meer gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek of onderwijs en worden niet meer opgenomen in een database. Bezwaar maken heeft geen gevolgen voor u. U krijgt precies dezelfde zorg van uw behandelaars, of u nu wel of geen bezwaar maakt.
- het opnemen van uw medische gegevens in een database.
Van alle patiënten van het Martini Ziekenhuis worden bepaalde gegevens uit het medisch dossier centraal opgeslagen in speciale archieven (zoals bijv. de Santeon Database) die specifiek voor wetenschappelijk onderzoek bestemd zijn. Dit maakt het mogelijk om nu en in de toekomst verschillende wetenschappelijke onderzoeksvragen te beantwoorden. Bij de opslag en het latere gebruik van de gegevens gelden strikte privacy regels. De gegevens worden gecodeerd opgeslagen en anoniem aan de onderzoeker verstrekt. In de Santeon Database worden gegevens van patiënten van alle Santeon ziekenhuizen opgeslagen. De gegevens van de Santeon Ziekenhuizen worden onderling vergeleken om zo samen de zorg te verbeteren.
- het screenen van uw medische gegevens voor deelname aan wetenschappelijk onderzoek.
Alleen medewerkers die een behandelrelatie met u hebben mogen in uw medisch dossier kijken. Voor sommige onderzoeken kijkt een medewerker van het Martini Ziekenhuis vooraf in uw medisch dossier om te screenen of u geschikt bent om eraan deel te nemen. Deze medewerker heeft geen behandelrelatie met u. Uw eigen arts zal u uiteindelijk vragen of u deel wilt nemen aan het wetenschappelijk onderzoek. U krijgt over het onderzoek aparte informatie en moet hiervoor ook apart schriftelijk toestemming geven. U kunt bij dergelijke onderzoeken altijd zelf beslissen of u hieraan meedoet en u kunt uw toestemming altijd weer intrekken.
Contact
Heeft u een vraag over een onderzoek of over ons onderzoeksbeleid? Mail deze dan naar wetenschap@mzh.nl.