Sepsis

Inleiding

Het kan zijn dat u of een naaste sepsis heeft, of u wilt zich gewoon goed informeren. In deze folder leest u wat sepsis is en hoe het ontstaat. Daarnaast leest u hoe sepsis wordt behandeld. Deze folder is een aanvulling op het gesprek met uw arts.

Sepsis

Het lichaam heeft een afweersysteem dat helpt om gezond te blijven. De meeste infecties in het lichaam worden door het afweersysteem aangepakt. Zieke mensen op de IC krijgen hiervoor vaak antibiotica. Meestal leidt dit niet tot problemen en geneest de patiënt.

Bij ernstige infecties kan de afweerreactie van het lichaam zo heftig zijn dat 1 of meerdere organen hierdoor in de problemen komen. Dit heet sepsis. Dat is een ernstige ontstekingsreactie met een heftige afweerreactie. 

Wat is de kans op sepsis?

Iedereen kan een sepsis krijgen. Toch zijn er een paar dingen die de kans op een sepsis vergroten, bijvoorbeeld bij:

• Zeer jonge of hoogbejaarde patiënten.
• Patiënten met een gestoorde afweer. Bijvoorbeeld als zij langdurig Prednisolon gebruiken of chemotherapie krijgen.
• Mensen met een alcohol- of drugsverslaving.

Wat is de oorzaak van sepsis?

Sepsis wordt veroorzaakt door een infectie. Die infectie kan op verschillende plaatsen in het lichaam voorkomen. Bijvoorbeeld infecties van de nieren en urinewegen (ook wel urosepsis genoemd) of longontsteking. Of ernstige infecties van de huid en onderliggende weefsels en buikvliesontsteking. Bijvoorbeeld bij een darmontsteking.

Soms ontstaat een sepsis als de patiënt wordt behandeld voor een andere ziekte. Bijvoorbeeld als er een urinekatheter wordt aangebracht. Of als er een infuus aangelegd is in een grote centrale ader (centraal veneuze katheter). Het kan ook gebeuren bij complicaties van een eerdere ingreep of operatie. Bijvoorbeeld bij een wondinfectie of naadlekkage na operaties aan het maag-darmkanaal.

Wat zijn de symptomen?

De symptomen van een sepsis hangen af van de ernst van de ontstekingsreactie. Meestal is er koorts (soms ook ondertemperatuur) en koude rillingen. En ook een versnelde hartslag en een gevoel van ziek zijn.

Als de sepsis toeneemt, daalt de bloeddruk. De bloeddruk reageert uiteindelijk niet meer op toediening van infuusvloeistoffen. Er is dan sprake van een septische shock. Bij een septische shock komt er te weinig bloed in de organen. Dat kan voor schade zorgen aan organen, omdat die te weinig zuurstof krijgen. Het meest gevoelig hiervoor zijn de longen en de nieren.

De behandeling

Eerst wordt de bron van de infectie opgespoord en behandeld. Dit gebeurt bijna altijd door röntgenonderzoek. Bijvoorbeeld met een echo of een CT-scan. Na het kweken van lichaamsvloeistoffen krijgt de patiënt passende antibiotica. Soms is het ook nodig om te opereren.

Infuus en metingen

De patiënt krijgt ook vloeistoffen toegediend via een infuus. En medicijnen om de bloeddruk te verhogen. Soms is het nodig om metingen bij het hart te doen (met een PiCCO-katheter). Dit geeft informatie over de vochttoestand van het lichaam.

Ademhalingsmachine

Sepsis patiënten hebben vaak ondersteuning van de ademhaling nodig. Dit kan met een beademingsmachine. Deze machine is aangesloten op een buisje dat in de luchtpijp wordt aangebracht. Omdat dit voor een patiënt geen prettig gevoel is, wordt de patiënt kunstmatig in slaap gehouden.

Kunstnier

Als de nieren niet goed functioneren, wordt de patiënt behandeld met een kunstnier. Via een buisje in 1 van de grotere aderen wordt het bloed door het filter gepompt. En daarna weer aan de patiënt teruggeven. Zie de folder Nierfunctievervangende therapie.

Vooruitzichten 

Een septische shock is een heel ernstig ziektebeeld. De vooruitzichten kunnen sterk wisselen per patiënt. Ze hangen samen met hoe erg de sepsis is en hoeveel schade er aan de organen is. Ook belangrijk zijn zaken als de leeftijd. En of er andere ziektes zijn, vooral hart- en longziektes. Hoe langer de periode met sepsis en septische shock is, hoe langer het herstel duurt.

Versie: 1171994 Sepsis 2023-12