BRCA 1-2 gen dragerschap

Algemeen

• Neem altijd een geldig legitimatiebewijs mee (rijbewijs, paspoort of identiteitsbewijs).
• Heeft u een zorgverzekering in het buitenland? Neem dan ook uw verzekeringspapieren mee.
• Kunt u om dringende redenen niet komen voor de operatie of het onderzoek? Bel dan met de polikliniek of afdeling.
• Uw persoonlijke medische gegevens en afspraken bekijken? Dat kan in ons digitale patiëntenportaal Mijn Martini. U kunt met uw DigiD inloggen via www.martiniziekenhuis.nl/mijnmartini.

Inleiding

Bij u is onlangs het BRCA 1 of BRCA 2 gen vastgesteld. U heeft dus een verhoogde kans om borstkanker en eierstokkanker te krijgen. In deze folder leest u wat dat voor u betekent en wat u kunt verwachten van een preventieve operatie. Deze folder is een aanvulling op het gesprek met uw arts.

Eierstokkanker

Kanker van de eierstokken komt in Nederland niet zo vaak voor. Het gaat om 1300 vrouwen per jaar. Ongeveer 1 procent krijgt eens in haar leven de diagnose eierstokkanker. Dat is 1 op de 100 vrouwen.

Bij sommige vormen van kanker kan preventieve screening bijdragen aan vroegtijdige opsporing. Met een echo of bloedonderzoek of een CT-scan kan de ziekte al vroeg worden ontdekt en behandeld. Voorbeelden hiervan zijn borstkanker of baarmoederhalskanker. Helaas geldt dit niet voor eierstokkanker.

Veel vrouwen in de algemene bevolking of vrouwen met het BRCA 1-2 gen hebben een slechte prognose. Het is niet zo waarschijnlijk dat ze helemaal van de kanker genezen. Dit komt doordat eierstokkanker vaak in een laat stadium wordt gevonden. Dan zitten er al uitzaaiingen in of buiten de buikholte.

Kans op eierstokkanker

De kans op het krijgen van eierstokkanker is afhankelijk van de leeftijd:

• BRCA 1 gen: tussen de 30 en 45 procent
• BRCA 2 gen: tussen de 10 en 20 procent

Gemiddeld krijgen BRCA 1 gendragers op jongere leeftijd eierstokkanker dan BRCA 2 gendragers.

Kans verkleinen door preventieve verwijdering

Screening is niet effectief voor een vroegtijdige opsporing. Daarom is het advies om uw eierstokken met de eileiders alvast te laten verwijderen. Dit heet preventieve verwijdering. Dat wordt aangeraden op deze leeftijd:

• BRCA 1 gen: tussen de 35 en 40 jaar
• BRCA 2 gen: tussen de 40 en 45 jaar 

Voordelen en nadelen preventieve verwijdering

Het voordeel van een preventieve operatie is dat het risico op eierstokkanker heel laag wordt. De kans op eierstokkanker is ongeveer 1 procent. Mocht u toch kanker krijgen, dan ontstaat dit buiten de eierstokken. Deze zijn immers verwijderd.

Het nadeel van een preventieve operatie is dat u vroegtijdig in de overgang komt. Dit zorgt in het begin voor opvliegers, minder zin in seks en vaginale droogheid. Bovendien kan uw humeur gaan schommelen. Op lange termijn heeft u meer kans op botontkalking. Ook heeft u een verhoogd risico op hart- en vaatziekten.

Klachten beperken

De klachten die u in het begin krijgt, kunnen vaak goed behandeld worden met hormonen. Maar dit mag alleen als u voor de operatie geen borstkanker heeft gehad. Om botontkalking zoveel mogelijk te voorkomen, is een gezonde leefstijl aan te bevelen. Ook wordt extra calcium en vitamine D geadviseerd.

Preventieve operatie

• Via een kijkoperatie worden beide eierstokken en eileiders verwijderd. Dit gebeurt onder algehele verdoving op de operatiekamer. Zie hiervoor ook de folder Laparoscopische verwijdering van de eierstokken en eileiders.
• Het weefsel dat uit de buik wordt verwijderd, wordt beoordeeld door de patholoog. U krijgt na 1 tot 2 weken telefonisch de uitslag.
• Voor deze operatie verblijft u een dag en een nacht in het ziekenhuis.
• Soms is het nodig om tijdens de operatie een grotere snede te maken om het weefsel veilig te verwijderen. In dat geval blijft u 2 tot 3 dagen in het ziekenhuis

Weer naar huis

• Thuis moet u in ieder geval 2 weken rustig aan doen. Heeft u een grote snede en bent u 2 tot 3 dagen in het ziekenhuis gebleven? Doe dan 6 weken rustig aan.
• U mag in deze periode niet tillen, sporten. Doe geen zware lichamelijke arbeid.
• Zolang de wondjes nog niet genezen zijn, mag u niet in bad of naar de sauna.

Controle

Na 6 tot 8 weken komt u voor controle op de poli. Mogelijk wordt u gebeld. Als u nog klachten heeft, dan wordt u altijd gezien op de poli. Hierbij wordt gesproken over het herstel, het gebruik van vitamine D en calcium. En ook over het toedienen van aanvullende hormonen, als dat nodig is. Dit hangt af van uw klachten, leeftijd en voorgeschiedenis.

Heeft u na deze controle geen klachten? Dan is verdere controle bij de gynaecoloog niet nodig. Wel blijft u in aanmerking komen voor een regelmatige controle bij de chirurg. Dit is vanwege een verhoogde kans op borstkanker bij BRCA 1-2 gen dragerschap.

Meer informatie

Mogelijk wilt u meer informatie over de erfelijke belasting voor borst- en eierstokkanker. Voor meer informatie gaat u naar de website brca.nl. 

Versie: 20200085 08-2023 BRCA 1-2 gen dragerschap