Borstreconstructie met lichaamseigen weefsel (DIEP of Latissimus Dorsi methode)

Algemeen

• Neem altijd een geldig legitimatiebewijs mee (rijbewijs, paspoort of identiteitsbewijs).
• Heeft u een zorgverzekering in het buitenland? Neem dan ook uw verzekeringspapieren mee.
• Kunt u om dringende redenen niet komen voor de operatie of het onderzoek? Bel dan met de polikliniek of afdeling.
• Uw persoonlijke medische gegevens en afspraken bekijken? Dat kan in ons digitale patiëntenportaal Mijn Martini. U kunt met uw DigiD inloggen via www.martiniziekenhuis.nl/mijnmartini.

Inleiding

In overleg met uw arts heeft u besloten dat u een borstreconstructie met lichaamseigen weefsel wil. Dat betekent dat uw borst wordt nagemaakt met weefsel uit uw eigen lichaam. Dat kan op 2 manieren: met de DIEP-methode en de LD-methode. In deze folder leest u informatie over de borstreconstructie en informatie over de verschillende methodes. Per methode krijgt u informatie over de periode voor, tijdens en na de operatie. De informatie in deze folder is een aanvulling op het gesprek met uw arts.

Borstreconstructie met lichaamseigen weefsel

Een borstreconstructie heeft geen invloed op uw ziekte, maar wel hoe u zich voelt. Het kan de kwaliteit van uw leven verbeteren. U kunt de borstconstructie 6 tot 12 maanden na de borstamputatie krijgen. Een ander moment is na beëindiging van bestraling en/of chemotherapie. Goed om te weten: een borstreconstructie is bij bijna iedere vrouw mogelijk. Zelfs als uw huid in slechte kwaliteit is, bijvoorbeeld na bestraling, kunt u toch een goede reconstructie krijgen.

Voordelen borstreconstructie met lichaamseigen weefsel

• De borst ziet er natuurlijk uit en voelt warm aan.
• De borst groeit mee en wordt kleiner bij afvallen en groter bij aankomen.
• Het is een optie voor vrouwen die geen siliconenprothese willen.

Reconstructie van de tepel

Vaak is het bij de behandeling van borstkanker nodig om de tepel en tepelhof te verwijderen. De plastisch chirurg kan de tepel en de tepelhof namaken. Dat heet een reconstructie van de tepel. Meestal gebeurt dit zodra de nieuwe borst helemaal is genezen en de goede vorm heeft gekregen. Dat duurt meestal een paar maanden.

Voorbereiding

Om de operatie goed te laten gaan, is het belangrijk dat u zich voorbereidt. Hieronder leest u hoe u dat doet.

Preoperatief spreekuur

1 tot 3 maanden voor de operatie krijgt u een vooronderzoek bij het preoperatieve spreekuur. U ontvangt hiervoor een brief van de Opnameplanning. Bij de brief zit een folder waarin staat wat het vooronderzoek betekent. Ook krijgt u een preoperatieve vragenlijst anesthesie. Deze vragenlijst moet u vooraf invullen en meenemen.

Medicijngebruik

Gebruikt u bloedverdunnende medicijnen zoals Sintrom of Ascal? Meld dit dan tijdens het spreekuur aan de plastisch chirurg. Het gebruik van deze medicijnen moet vóór de operatie namelijk worden gestopt. 1 dag na de operatie mag u weer beginnen met deze medicijnen. Uitleg hierover krijgt u van de plastisch chirurg. De medicijnen waarvan de anesthesioloog heeft gezegd dat u ze moet blijven gebruiken, neemt u in met een klein slokje water.

Make-up, lenzen, sieraden en piercings

• U mag op de dag van de operatie geen make-up gebruiken.
• Draagt u lenzen, sieraden en/of piercings? Dan doet u deze voor de operatie uit.

Nuchter zijn

U moet nuchter zijn op de dag van de operatie. In de folder Anesthesie en preoperatief spreekuur leest u wat dit voor u betekent. Kijk voor meer informatie op de website www.martiniziekenhuis.nl/nuchter.

Borstreconstructie DIEP-methode

De DIEP-methode is een manier voor een borstreconstructie met lichaamseigen weefsel. DIEP staat voor Deep Inferior Epigastric Perforator. Dit is een dun bloedvat dat een deel van de huid en vetweefsel in de onderbuik van bloed voorziet.
Bij de DIEP-methode wordt huid- en vetweefsel van de buik samen met een bloedvat naar de borst getransplanteerd. Met het weefsel wordt een borst gemaakt. Er wordt geen inwendige borstprothese gebruikt. U krijgt bij deze methode ook meteen een correctie van de buikwand.

Onderzoek vooraf

Om te onderzoeken of de DIEP-methode voor u geschikt is, krijgt u eerst een CT-angiografie. Dit onderzoek bekijkt de bloedvaten van uw buikwand. Zo kan de arts zien of er geschikte bloedvaten in uw buikwand aanwezig zijn. De plastisch chirurg beoordeelt uiteindelijk of de DIEP-methode geschikt voor u is.

Rookt u? Dan is deze methode niet geschikt voor u. Nicotine zorgt er namelijk voor dat de dunne bloedvaten in de DIEP-lap verkrampen. Daardoor sterft de reconstructie af. 

De operatie (DIEP-methode)

Hieronder leest u wat er gebeurt voor en tijdens de operatie.

Dag voor de operatie

Voor de DIEP-methode wordt u 1 dag voor de operatie opgenomen op de verpleegafdeling. U verblijft gemiddeld 4 tot 8 dagen in het ziekenhuis. Hoe lang u precies moet blijven, hangt van uw persoonlijke situatie af.

Dag van de operatie

Op de dag van de operatie brengt de verpleegkundig casemanager u naar de voorbereidingsruimte. Hier krijgt u een infuus. De chirurg komt langs en tekent op de huid wat er gaat gebeuren. Dit om een zo goed mogelijk resultaat te krijgen. De operatie gebeurt onder algehele narcose. Wat dit betekent, hoort u in het gesprek met de anesthesioloog. Dit hoort u tijdens het preoperatief spreekuur. U krijgt een blaaskatheter (slangetje in de blaas) om problemen met het plassen te vermijden. Dit is nodig omdat de operatie lang duurt.

Tijdens de operatie

Tijdens de operatie wordt het litteken van de geamputeerde borst geopend. Daarna worden bij het borstbeen de bloedvaten voor de transplantatie vrijgelegd. Van de buik wordt de huid en het vetweefsel losgemaakt. De bloedvaten die nodig zijn voor doorbloeding van het getransplanteerde weefsel worden losgemaakt van de buikspier.

Een deel van de operatie doen we met behulp van microchirurgie. De aanvoerende en afvoerende bloedvaatjes worden met hechtingen in de borstkas aangesloten. De plastisch chirurg sluit een klein bloedvat uit de buikspier aan op grotere bloedvaten in de borstkas. Als blijkt dat de doorbloeding goed genoeg is, wordt hieruit een borst gereconstrueerd. De borst hechten we vast in het geopende litteken van de borstamputatie. Doordat de bloedvaten met elkaar worden verbonden, blijven de buikspieren heel.
Als laatste wordt de buik gesloten met onderhuidse hechtingen en de navel verplaatst. Er ontstaan littekens op de borst en rond de navel. Op de buik ontstaat een groot overdwars litteken. Dit litteken gaat van boven het schaambeen tot de heupen.

Duur van de operatie

Een DIEP-methode operatie duurt ongeveer 6 tot 8 uur.

Na de operatie (DIEP-methode)

Na de operatie gaat u naar de uitslaapkamer. Dan kijkt de verpleegkundig casemanager hoe het met u gaat. Daarna gaat u terug naar de verpleegafdeling.

De eerste dagen

Uw borst(en) en buik zijn verbonden. De gereconstrueerde borst bedekken we met een warme doek. U heeft een strakke band om uw buik en ligt in strandstoelhouding in bed. In uw navel is een vetgaasje aangebracht. De verpleegkundig casemanager verwijdert dat de volgende dag. Zowel de buik als de gereconstrueerde borst kan gezwollen en pijnlijk zijn. U krijgt hiervoor pijnmedicatie.

De eerste dag na de operatie worden de bloeddruk, temperatuur en doorbloeding van uw nieuwe borst elk uur gecontroleerd. Daarna gebeurt dit minder vaak. De dag van de operatie moet u in bed blijven liggen. De dagen erna mag u langzaam weer wat doen en bewegen.

Drains (slangetjes)

Bij de LD-methode zijn drains (slangetjes) geplaatst. 1 in de borst (en) en 2 in de wond van de rug. De drains zijn geplaatst om wondvocht op te vangen. Ze worden door de verpleegkundig casemanager weer verwijderd. Dit gebeurt als de productie van wondvocht minder dan 30 milliliter per 24 uur is.

Speciale bh

Om de wond sneller te laten genezen en pijnklachten te verminderen, krijgt u een sport-bh aangemeten. Dit gebeurt op de afdeling, voordat u weer naar huis gaat.

Weer naar huis (DIEP-methode)

Na 2 tot 7 dagen na de operatie mag u naar huis. Houd er wel rekening mee dat u nog een paar weken rust moet nemen om helemaal te herstellen. Hoelang de herstelperiode is, verschilt per persoon. Het kan een paar weken, maar ook een paar maanden duren.

Mogelijke complicaties (DIEP-methode)

Net als bij andere operaties kunnen complicaties ontstaan. Sommige complicaties kunnen bij elke operatie ontstaan. Er zijn ook complicaties die alleen voor de DIEP-methode gelden.

Algemene complicaties:

• Risico’s van de narcose
• Nabloeding
• Afsterven van het verplaatste weefsel
• Wondinfectie
• Trombose
• Longembolie
• Vochtopstapeling (seroom)
• Tijdelijke of blijvende gevoelsstoornissen in het geopereerde gebied (de buikwand).

Bij ongeveer 2 tot 5 procent van de vrouwen blijkt de doorbloeding van de nieuwe borst onvoldoende. Het verplaatste weefsel overleeft dan niet en moet verwijderd worden. Vaak kunt u dan nog wel met een andere methode een borstreconstructie krijgen. Dit kunt u met de plastisch chirurg bespreken.

Complicaties bij de DIEP-methode:

• Het helemaal of deels afsterven van de gereconstrueerde borst. Hierdoor kan een nieuwe operatie nodig zijn om het defect te sluiten.
• Door het microscopische karakter van de bloedvaten bestaat er een risico op trombose. De DIEP-lap krijgt geen bloed meer en sterft af.

Vanwege het verhoogde risico op doorbloedingsstoornissen wordt een DIEP nooit uitgevoerd bij rokers. U moet minimaal 6 maanden voor de operatie gestopt zijn met roken.

Leefregels

In de periode na de operatie is het belangrijk dat u leefregels volgt. Hieronder staan een aantal algemene leefregels.

Omgaan met pijn

• Geef uzelf voldoende rust.
• Luister altijd naar uw lichaam: doe de activiteiten alleen als het u niet te veel pijn doet.
• U mag 4 keer per dag 1000 mg paracetamol tegen de pijn innemen. Tussen de inname moet minimaal 6 uren zitten.

De eerste 6 weken

• Draag gedurende 6 weken dag en nacht een sport-bh en een buikband.
• De eerste 6 weken mag u niet zwemmen, baden en sporten.
• De eerste 6 weken na de operatie wordt zelfstandig autorijden afgeraden. Als u zonder pijnklachten weer veilig aan het verkeer kunt deelnemen, mag u autorijden.

Persoonlijke verzorging

• U mag douchen, haren wassen en kammen, kleding over uw hoofd trekken enzovoorts.
• U mag deodorant gebruiken.

Bewegen

• Hef uw armen niet boven schouderhoogte, niet boven 90 graden.
• U mag niet zwaar tillen.
• U mag niet vooroverbuigen.
• Doe geen (zwaar) huishoudelijk werk verrichten waarbij veel kracht gebruikt moet worden. Voorbeelden zijn dweilen, ramen lappen en stofzuigen.
• De eerste 4 weken na de operatie mag u niet fietsen.
• Na ongeveer 4 weken kunt u langzaam weer uw dagelijkse bezigheden doen. Zorg dat u binnen de pijngrens blijft. Dat betekent dat het u niet te veel pijn doet.

Borstreconstructie (LD-methode)

Een LD-methode is een manier voor een borstconstructie met lichaamseigen weefsel. LD staat voor Latissimus Dorsi, een ander woord voor rugspier.

Bij de LD-methode wordt de rugspier samen met de bedekkende huid van de rug vrijgemaakt. Dit wordt onder de huid naar de borststreek verplaatst. De rugspier krijgt bloed via de bloedvaten uit de oksel. Voor de rug heeft dat weinig nadelige gevolgen. De rugspieren om de LD-spier heen nemen het van de LD-spier over. De wond op de rug wordt onderhuids gesloten. Er ontstaat een groot litteken op uw rug.

Bij de DIEP-methode wordt huid- en vetweefsel van de buik samen met een bloedvat naar de borst getransplanteerd. Met het weefsel wordt een borst gemaakt. Er wordt geen inwendige borstprothese gebruikt. U krijgt bij deze methode tegelijkertijd een correctie van de buikwand.

Voordelen van de LD-methode

• De LD-methode is geschikt als er te weinig huid is op de borstkas. Of als de huid en borstspier van slechte kwaliteit zijn.
• Deze operatie kan direct, maar ook op een later moment worden gedaan.
• Er zijn weinig risico op complicaties.
• Ook geschikt voor mensen die roken, diabetes hebben of overgewicht hebben. Zij blijven echter wel een hoger risico op complicaties hebben.

Onderzoek vooraf

De LD-methode is voor veel mensen geschikt. De plastisch chirurg kijkt naar uw gezondheid en de doorbloeding van uw vaten. Daarna hoort u of u geschikt bent voor de LD-methode. Het kan zijn dat er niet genoeg huid- en spierweefsel is voor een nieuwe borst. Dan kan u de LD-methode combineren met een prothese. De plastisch chirurg bespreekt dit met u.

De operatie (LD-methode)

Hieronder leest u wat er gaat gebeuren rondom de operatie.

Dag voor de operatie

U wordt 1 dag voor de operatie opgenomen op de verpleegafdeling. U verblijft 2 tot 3 dagen in het ziekenhuis. Hoe lang u precies moet blijven, hangt van uw persoonlijke situatie af.

Dag van de operatie

Op de dag van de operatie brengt de verpleegkundig casemanager u naar de voorbereidingsruimte. Hier krijgt u een infuus. De chirurg komt langs en tekent op de huid wat er gaat gebeuren. Dit om een zo goed mogelijk resultaat te krijgen.
De operatie gebeurt onder algehele narcose. Wat dit betekent, hoort u in het gesprek met de anesthesioloog tijdens het preoperatieve spreekuur. U krijgt een blaaskatheter (slangetje in de blaas) om problemen met het plassen te vermijden. Dit is nodig omdat de operatie lang duurt.

Tijdens de operatie

Tijdens de operatie wordt een eiland van huid en spier van uw rug vrijgemaakt. Dit wordt door een huidtunnel via de oksel naar voren verplaatst. Het litteken van de geamputeerde borst wordt geopend. Hierin wordt de huid van de rug ingezet. Doordat er een insnijding is gemaakt, ontstaat een litteken van 15 cm op uw rug. De wond wordt onderhuids gesloten.

Duur van de operatie

Een LD-operatie duurt ongeveer 2 tot 4 uur.

Na de operatie (LD-methode)

Na de operatie gaat u eerst naar de uitslaapkamer. U blijft daar tot u goed wakker bent en alle vitale functies goed zijn. Denk hierbij aan uw bloeddruk, polshartslag, ademhaling en lichaamstemperatuur. Als dit allemaal goed is, gaat u terug naar de verpleegafdeling.

Drains

Bij de LD-methode zijn drains (slangetjes) geplaatst. 1 in de borst (en) en 2 in de wond van de rug. De drains zijn geplaatst om wondvocht op te vangen en worden door de verpleegkundig casemanager verwijderd als de productie van wondvocht minder dan 30 ml per 24 uur is.

De eerste dagen na de operatie

De eerste dag na de operatie wordt u gecontroleerd op de doorbloeding van uw nieuwe borst. Ook wordt de wond op uw rug regelmatig bekeken. Zowel de gereconstrueerde borst als de rug kan pijnlijk en/of gezwollen zijn. Het verband om de borst en de rug blijft de eerste dagen zitten. Dit om de doorbloeding van de huidspierlap en goede hechting te bevorderen.

Speciale bh

U krijgt een sport-bh aangemeten. Dit is om de wond sneller te laten genezen en pijnklachten te verminderen. De bh heeft een voorsluiting en een breed rugstuk.

Weer naar huis (LD-methode)

Na 2 tot 3 dagen na de operatie mag u naar huis. Hoelang de herstelperiode is, verschilt per persoon. Het kan een paar weken, maar ook een paar maanden duren.

Mogelijke complicaties (LD-methode)

Net als bij andere operaties, kunnen bij de LD-operatie complicaties ontstaan. Deze complicaties zijn:

• Risico’s van de narcose
• Nabloeding
• Wondinfectie
• Afsterven van het verplaatste weefsel.
• Trombose
• Longembolie
• Vochtopstapeling (seroom)
• Tijdelijke of blijvende gevoelsstoornissen in het geopereerde gebied

Wij adviseren u niet te roken. Roken verhoogt het risico op complicaties.

Leefregels

In de periode na de operatie is het belangrijk dat u leefregels volgt. Hieronder staan algemene leefregels die u kunt volgen.

Omgaan met pijn

• Geef uzelf voldoende rust.
• Luister altijd naar uw lichaam: doe de activiteiten alleen als het u niet te veel pijn doet.
• U mag 4 keer per dag 1000 mg paracetamol tegen de pijn innemen. Tussen de inname moet minimaal 6 uren zitten.

De eerste 6 weken

• Draag gedurende 6 weken dag en nacht een sport-bh en een buikband.
• De eerste 6 weken mag u niet zwemmen, baden en sporten.
• De eerste 6 weken na de operatie wordt zelfstandig autorijden afgeraden. Als u zonder pijnklachten weer veilig aan het verkeer kunt deelnemen, mag u autorijden.

Persoonlijke verzorging

• U mag douchen, haren wassen en kammen, kleding over uw hoofd heen trekken enzovoorts.
• U mag deodorant gebruiken.

Bewegen

• Hef uw armen niet boven schouderhoogte, niet boven 90 graden.
• U mag niet zwaar tillen.
• U mag niet vooroverbuigen.
• Doe geen (zwaar) huishoudelijk werk verrichten waarbij veel kracht gebruikt moet worden. Voorbeelden zijn dweilen, ramen lappen en stofzuigen.
• De eerste 4 weken na de operatie mag u niet fietsen.
• Na ongeveer 4 weken kunt u langzaam weer uw dagelijkse bezigheden doen. Zorg dat u binnen de pijngrens blijft. Dat betekent dat het u niet te veel pijn doet.

Wanneer bellen?

Bij uw ontslag krijgt u een brief mee met hierin een afspraak. Deze afspraak is 14 dagen na de operatie, bij de arts die u heeft geopereerd. Daar wordt de wondgenezing gecontroleerd en de hechtingen verwijderd. Na 6 weken komt u weer op het spreekuur bij deze arts. Dan gaat u het resultaat bekijken en bespreken.

Wanneer neemt u contact op?

Bij sommige klachten moet u contact opnemen met de polikliniek Plastische Chirurgie:

• Bij een lichaamstemperatuur van 38 graden Celsius of meer.
• Plotselinge of hevige pijn in het operatiegebied.
• (Erger wordende) roodheid van het operatiegebied.
• Toegenomen warmte (gloeien) van het operatiegebied.
• Toenemende zwelling van het operatiegebied.
• Een algeheel malaisegevoel (u voelt zich niet lekker).
• Bij vragen over de genezing van de wond.

Resultaat van de operatie

Het is goed om te weten dat de vorm van de borst(en) nog kan veranderen tijdens het genezen. Het definitieve resultaat (zoals het blijft) ziet u pas na ongeveer 6 maanden.

Kosten

Een borstreconstructie wordt meestal vergoed door de ziektekostenverzekeraars.
De BH en/of buikband moet u zelf betalen. U kunt deze in het ziekenhuis kopen voor de inkoopprijs.

Versie: 20180148 05-2023 Borstreconstructie met lichaamseigen weefsel