Inleiding
U heeft binnenkort een afspraak voor een nucleair geneeskundig onderzoek. Als u naar de afspraak komt, geeft u toestemming voor het onderzoek. Daar hoort ook het toedienen van de radioactieve stof bij. Wilt u dit liever niet? Zeg dan het onderzoek af.
In deze folder leest u hoe het onderzoek zal gaan. Ook leest u welke voorbereiding dit van u vraagt. Deze folder is een aanvulling op uw gesprek met de arts.
Nucleair geneeskundig onderzoek
Het onderzoek laat zien hoe de toegediende radioactieve stof in het lichaam wordt opgenomen. Het is een vorm van onderzoek waarbij licht radioactieve stoffen gebruikt worden. Deze stoffen heten isotopen. Ze zenden gedurende een korte tijd bepaalde stralen uit. Met speciale apparatuur worden die stralen opgevangen, gemeten en vastgelegd in de computer.
PET-CT
Met PET (Positron Emissie Tomografie) is het mogelijk om stofwisselingsprocessen in het lichaam zichtbaar te maken. Bij alle stofwisselingsprocessen zijn voedingsstoffen zoals suikers nodig. Bij dit onderzoek wordt dan ook een radioactieve vorm van suiker toegediend. Dit gaat via een infuus in de arm. Deze vloeistof heeft geen bijwerkingen.
De CT (Computer Tomografie) gebruikt röntgenstraling. Soms gebeurt dit met een contrastmiddel. Dit is om het lichaam gedetailleerd in beeld te brengen. PET-CT combineert een PET-scan met een CT-scan zoals die vaak op röntgenafdelingen wordt gemaakt. Het apparaat brengt dus afwijkingen in de celstofwisseling in beeld. En combineert dit met een nauwkeurige plaatsbepaling.
Voorbereidingen
Het is belangrijk dat u zich strikt aan de volgende voorbereidingen houdt. Doet u dit niet? Dan kan het onderzoek niet doorgaan.
- U moet 48 uur voorafgaand aan het onderzoek een dieet zonder koolhydraten volgen.
- U moet 12 uur voorafgaand aan het onderzoek nuchter zijn.
- In de 2 uur voor het onderzoek moet u een halve liter water drinken.
- Heeft u suikerziekte en spuit u insuline? Dan mag u 4 uur voor het onderzoek geen insuline meer spuiten.
- Heeft u suikerziekte en gebruikt u metformine of andere medicatie hiervoor? Dan mag u 4 uur voor het onderzoek geen metformine of andere medicatie voor de suikerziekte meer innemen.
- De dag voorafgaand aan het onderzoek is het belangrijk dat u probeert om minimaal 1,5 liter vocht te drinken.
Let op: u mag alleen water drinken. Dus geen koffie, thee of iets anders in de 12 uur voor het onderzoek.
Zwangerschap en borstvoeding
Het kan gebeuren dat u voor het onderzoek ontdekt dat u zwanger bent of zwanger denkt te zijn. Dan is het hele belangrijk om dit op tijd door te geven. In ieder geval vóór de dag van het onderzoek. Het onderzoek kan dan meestal niet doorgaan.
Geeft u borstvoeding? Dan moet u hiermee 4 uur stoppen, vanaf het moment dat u de radioactieve stof toegediend krijgt. (Ongeboren) baby’s zijn namelijk gevoeliger voor straling dan volwassenen. Als u flesvoeding geeft, vragen wij u dit vooraf te vertellen. De medisch nucleair werker bespreekt dit verder met u.
Telefonische bevestiging
U wordt enkele dagen tot een dag voor het onderzoek door 1 van onze medewerkers gebeld. Dit is om de afspraak te bevestigen en een vragenlijst met u door te nemen. Er wordt naar uw huidige gewicht gevraagd. Noteer mogelijke vragen die u heeft. Dan kunnen deze tijdens het telefoongesprek worden beantwoord. Bent u telefonisch moeilijk te bereiken? Dan kunt u 2 dagen voorafgaand aan het onderzoek, tussen 13.30 en 15.30, bellen met de afdeling Nucleaire Geneeskunde, tel. (050) 524 6720.
Vooraf doorgeven
Het is belangrijk om bij uw behandelend arts aan te geven of u:
- Allergisch (overgevoelig) bent voor bepaalde geneesmiddelen.
- U in het verleden een bijwerking op een contrastmiddel of medicijn heeft gehad.
- Suikerziekte heeft en een dieet volgt of medicijnen neemt.
- Aandoeningen heeft.
- Zwanger bent of dit op korte termijn wil worden.
Voorbereidingen op het onderzoek
Het is erg belangrijk dat u zich strikt aan de volgende voorbereidingen houdt. Als u dit niet doet, kan het onderzoek niet doorgaan.
Eten en drinken
De dag voorafgaand aan het onderzoek is het belangrijk dat u probeert om minimaal 1,5 liter vocht te drinken.
48 uur voorafgaand aan het onderzoek moet u een dieet zonder koolhydraten volgen. Wat u wel en niet mag eten of drinken, staat in het bijgevoegd schema. Deze producten mag u tot 12 uur voor het afgesproken tijdstip van het onderzoek nuttigen.
Voorafgaand aan het onderzoek moet u altijd 12 uur nuchter zijn. U mag wel water drinken. U moet minimaal een halve liter water drinken in de 2 uur voor aankomst op de afdeling. Bent u bijvoorbeeld om 10.00 uur aanwezig? Dan moet u tussen 8.00 en 10.00 uur een halve liter water drinken.
U mag normaal plassen, het is niet nodig om met een volle blaas te komen.
Medicatie
Gebruikt u medicijnen? Dan mag u daar alleen mee stoppen als de behandelend arts dat uitdrukkelijk tegen u heeft gezegd.
Medicijnen, die zijn voorgeschreven door een arts, kunt u op de dag van het onderzoek met water innemen. Dit is met uitzondering van medicatie voor suikerziekte en middelen zoals (voedings)supplementen en multivitaminen. Medicatie waar geen recept voor nodig is mag u ook niet innemen
Rustgevend middel
Heeft u last van claustrofobie en wilt u voor het onderzoek een rustgevend middel? Dan is dit alleen mogelijk in overleg met de arts. Het is dan wel belangrijk dat u voor vervoer naar huis zorgt, omdat u niet zelf mag rijden.
Suikerziekte (diabetes)
Spuit u insuline? Of slikt u metformine of andere medicatie voor suikerziekte? Dan mag u dit 4 uur voor het onderzoek niet meer spuiten of innemen.
Andere voorbereidingen
Het is verder erg belangrijk dat u zich aan de hieronder beschreven voorbereidingen houdt.
- Op de dag van het onderzoek mag u niet op de fiets naar het ziekenhuis komen.
- Vermijd zware inspanning 24 uur voorafgaand aan het onderzoek. Dus niet sporten en geen lichamelijk werk verrichten.
- Als u een ernstige mate van claustrofobie heeft en het lijkt u eng om in het apparaat te liggen, is het verstandig om voorafgaand aan de dag van het onderzoek het apparaat te komen bekijken en eventueel ‘proef’ te liggen.
- Draag comfortabele, warme kleding zonder metaal. Kleding met metaal (knopen, ritsen etc.) moet u voor de scan uit doen.
- We verzoeken u uw sieraden thuis te laten.
- Neem geen kleine kinderen mee naar het onderzoek.
Radioactieve stof
Voor dit onderzoek wordt gebruikgemaakt van een radioactieve stof. Deze radioactieve stof wordt via een arbeidsintensief proces gemaakt. Het eindproduct moet aan strenge eisen voldoen, voordat het mag worden toegediend aan de patiënt.
Helaas kan het voorkomen dat het eindproduct wordt afgekeurd. Het onderzoek moet dan
worden afgezegd. Dit is op het laatste moment pas bekend. Het kan dus zijn dat u al onderweg bent. Of dat u zelfs al in het ziekenhuis aanwezig bent. Wij hopen dat u hiervoor begrip heeft.
De radioactieve stof is maar kort werkzaam. Is er onverwacht oponthoud? Of komt u zelf te laat voor uw afspraak? Dan kan dat betekenen dat het onderzoek moet worden afgezegd.
Het onderzoek
U meldt zich op onze afdeling. Daarna komt u in een voorbereidingsruimte op een bed te liggen. Hier wordt een infuus in uw arm ingebracht. Via het infuus krijgt u de radioactieve stof toegediend. U merkt hier niets van. De radioactieve stof moet een uur inwerken.
Na het toedienen van de radioactieve stof is het van groot belang dat u een half uur ontspannen en stil blijft liggen. U ligt dan alleen in de voorbereidingsruimte en u wordt met een camera bewaakt. Na de inwerktijd van de radioactieve stof wordt u gepositioneerd op het scanbed van de PET-CT. Tijdens het maken van de scan verschuift het bed telkens een stukje. Afhankelijk van het onderzoek wordt het gehele lichaam of een gedeelte hiervan gescand.
Het is heel belangrijk dat u stil blijft liggen tijdens de scan. Soms maken we behalve een PET-CT-scan ook een diagnostische CT-scan. Hierbij kunt u een jodiumhoudend contrastmiddel toegediend krijgen.
Duur van het onderzoek
Het onderzoek duurt ongeveer 2 uur, waarvan u ongeveer 20 tot 30 minuten in de scanner ligt.
Na het onderzoek
Van het onderzoek ondervindt u weinig hinder. U kunt ook direct weer wat eten en drinken. Het is verstandig een boterham mee te nemen voor na het onderzoek. Het is wel van belang dat u zich aan de onderstaande regels houdt.
- Geeft u borstvoeding? Dan moet u dit 4 uur (vanaf het moment dat u de radioactieve stof toegediend heeft gekregen) afkolven en wegspoelen door de wc.
- Heeft u kleine kinderen? Neem ze dan zo weinig mogelijk op schoot tijdens de eerste 12 uur na het onderzoek. Dit is in verband met de nog aanwezige straling.
- Drink na het onderzoek (verspreid over de rest van de dag) 4 glazen extra vocht.
- U kunt uw werkzaamheden zonder problemen hervatten. Tenzij de arts iets anders heeft voorgeschreven.
Bijwerkingen
- Heeft u tijdens de scan een jodiumhoudend contrastmiddel gekregen? Dan kunt u hier enkele bijwerkingen van ondervinden. Naast een warm gevoel in het hoofd en in de buik kunt u wat prikkelingen in de keel krijgen. Hevigere bijwerkingen zijn mogelijk, maar zeer zeldzaam.
- De hoeveelheid gebruikte radioactieve straling en de vrijkomende röntgenstraling is gering. Deze hoeveelheid is medisch verantwoord en verdwijnt snel uit het lichaam. Het risico op schadelijke bijwerkingen is hierdoor zeer klein. U merkt niets van de radioactieve vloeistof.
Reanimatiebeleid
Als u op de afdeling Nucleaire Geneeskunde wordt onderzocht of behandeld, is het belangrijk dat u weet wat het reanimatiebeleid is. Dit beleid kan namelijk anders zijn dan u verwacht.
Op de afdeling Nucleaire Geneeskunde wordt altijd gereanimeerd. Ook als u heeft aangegeven in geval van een hartstilstand niet gereanimeerd te willen worden. We begrijpen dat dit tegenstrijdig klinkt, daarom leggen we dit beleid verder uit.
Het kan gebeuren dat bij het onderzoek of de behandeling een hartstilstand optreedt. Dit kan komen door de behandeling zelf of door het toedienen van medicatie (zoals contrastvloeistof of door bepaalde inspanning bij tests). Omdat dan niet zeker te zeggen is of dit spontaan optreedt of komt door de ingreep, wordt u altijd gereanimeerd. Als u dit niet wil, kunt u dit vóór de behandeling zeggen tegen uw behandelend arts.
Voor vragen over het reanimatiebeleid op de afdeling Nucleaire Geneeskunde, kunt u terecht bij uw behandelend arts.