Hangend ooglid (ptosis)

Algemeen

• Neem altijd een geldig legitimatiebewijs mee (rijbewijs, paspoort of identiteitsbewijs).
• Heeft u een zorgverzekering in het buitenland? Neem dan ook uw verzekeringspapieren mee.
• Kunt u om dringende redenen niet komen voor de operatie of het onderzoek? Bel dan met de polikliniek of afdeling.
• Uw persoonlijke medische gegevens en afspraken bekijken? Dat kan in ons digitale patiëntenportaal Mijn Martini. U kunt met uw DigiD inloggen via www.martiniziekenhuis.nl/mijnmartini.

Inleiding

U krijgt een operatie aan een ooglid of uw oogleden, omdat u een hangend ooglid (ptosis) heeft. Operaties aan uw oogleden worden uitgevoerd door de oogarts. Hier leest u hoe u zich kunt voorbereiden op de operatie en hoe de operatie verloopt. Ook leest u wat u na de operatie kunt verwachten. Deze folder is een aanvulling op het gesprek met uw oogarts.

Een hangend bovenooglid (ptosis)

U heeft een hangend bovenooglid (ptosis), zonder dat u een spierziekte of neurologische afwijking heeft. Tijdens de operatie wordt uw bovenooglid geopend door contractie (aanspanning) van de levatorspier. Dat is de spier die van de top van uw oogkas naar het ooglid loopt. Deze spier loopt naar het ooglid toe uit in een dunne peesplaat die vastzit aan een bindweefselplaat in het ooglid.

Wat is ptosis?

Een hangend ooglid komt meestal door van het losraken van de aanhechting van de levatorspier in het ooglid, of van het pezige deel van de levatorspier. Op zich functioneert de spier dus goed, maar de verbinding tussen de spier en het ooglid is verslapt.

Oorzaken van ptosis

• Veroudering waardoor het weefsel verslapt.
• Langdurig dragen van harde contactlenzen. Ongeveer 10 % van de mensen die langer dan 10 jaar harde contactlenzen draagt, krijgt een hangend ooglid.
• Oogoperaties.
• Ernstige oogontstekingen of ongevallen, waarbij veel zwelling van de weefsels van het ooglid is opgetreden.

Als het hangende ooglid ontstaat door het losraken van de spier, kan de afwijking worden gecorrigeerd. Dit gebeurt door de spier weer vast te hechten aan de bindweefselplaat in het ooglid. Dit kan met een operatie op de polikliniek. Deze operatie kan alleen onder plaatselijke verdoving worden uitgevoerd.

Voor de operatie

U wordt ongeveer 2 weken voor de operatie gebeld. U regelt zelf uw vervoer, want u mag niet zelf autorijden na de operatie.

Wanneer u bloedverdunnende medicijnen gebruikt, heeft de oogarts met u afgesproken wanneer u moet stoppen met slikken. Soms gaat dat in overleg met uw huisarts of specialist. 1 uur voor de operatie neemt u 2 paracetamol van 500 milligram. Op de dag van de behandeling meldt u zich op de afgesproken tijd bij de balie van de polikliniek Oogheelkunde.

De operatie

Een hangend ooglid door loslating van de levatorspier wordt onder plaatselijke verdoving verricht. De ingreep duurt 30 tot 45 minuten. In ons ziekenhuis gebruiken we een uitwendige techniek (via een snee in de huid van het bovenooglid) of een inwendige techniek (zonder huidsnee, maar waarbij u wel een litteken aan de binnenzijde van uw ooglid houdt). De oogarts bekijkt welke techniek voor u het beste is. De uitwendige techniek wordt aan 1 oog verricht, de inwendige techniek kan bij 2 ogen tegelijk verricht worden.

De uitwendige techniek (operatie aan 1 oog)

Bij de uitwendige techniek tekenen we eerst met een viltstift waar een snee in het ooglid komt. Als er een teveel aan huid is, markeren we hoeveel huid er wordt verwijderd. Hierna krijgt u via een paar injecties aan de binnenzijde van het ooglid een plaatselijke verdoving. Deze prikken zijn even pijnlijk, en te vergelijken met een verdoving bij de tandarts. Na de verdoving voelt u meestal weinig tot niets meer van de operatie.

Nadat de huid geopend is, wordt de aanhechting van de pees van de spier van het ooglid opgezocht. Deze aanhechting wordt losgemaakt van de bindweefselplaat in het bovenooglid. Nu wordt de pees van de levatorspier naar boven toe voor een deel losgemaakt. Tijdens de operatie merkt u dat het licht door het ooglid heen schijnt. Er wordt een hechting geplaatst door de bindweefselplaat in het ooglid en door de pees van de spier die het ooglid heft. Hiervoor wordt hechtmateriaal gebruikt dat vanzelf oplost.

Dan wordt het effect op de hoogte van het ooglid beoordeeld. Als het ooglid te hoog staat, wordt de hechting wat lager door de pees van de levatorspier geplaatst. De huid wordt gesloten met een doorlopende hechting. Deze hechting kan na 5 dagen worden verwijderd. We gebruiken hiervoor geen zelfoplossend hechtmateriaal. Dit reageert namelijk met de weefsels, waardoor het langer duurt voordat het litteken mooi genezen is.

De inwendige techniek (eventueel met twee ogen tegelijk)

Bij de inwendige techniek wordt de ingreep via de binnenzijde van het ooglid verricht. Deze techniek heeft voor- en nadelen.

Voordelen:

• Geen uitwendig zichtbaar litteken
• Een kortere operatie
• De operatie kan zowel onder lokale als algehele verdoving worden uitgevoerd.

Nadelen:

• Minder geschikt in het geval van een fors hangend ooglid of indien er een fors huidteveel bestaat.
• Het ooglid wordt aan de binnenzijde verdoofd, waarna we aan de binnenzijde een stukje slijmvlies en spier weghalen.

Duur van de operatie

De operatie duurt ongeveer 30 tot 45 minuten.

Na de operatie

• Na de operatie kunt u last hebben van napijn, een zwelling of een beetje bloedverlies uit de wond. Dit is normaal.
• U kunt de wond koelen door een diepvriesdoperwtjes in een vochtig washandje op de wond te leggen. Dit doet u op de dag van de operatie en de volgende ochtend. 's Nachts hoeft het niet.
• Blijft de wond bloeden, druk met een steriel gaasje of een schone zakdoek de wond 10 minuten dicht.
• Mocht zich een dikke korst op de wond vormen, dan kunt u deze verwijderen door te deppen met gekookt lauw water en een schone zakdoek. U mag wel douchen, maar u zorgt dat de wond droog blijft. De eerste 3 weken kunt u niet zwemmen.
• Vermijd direct zonlicht door een zonnebril te dragen of u goed in te smeren met een zonnebrandmiddel met hoge beschermingsfactor.
• Na 2 dagen smeert u het wondje dun in met vaseline. Dan blijft het soepel en kan de hechting makkelijker verwijderd worden.
• Indien nodig wordt een afspraak voor controle gemaakt.
• De hechtingen mogen na 7-10 dagen verwijderd worden.

Leefregels na de behandeling

Het is belangrijk dat de eerste dagen na de operatie zo min mogelijk druk op uw hoofd komt. U mag niet te veel bukken, persen of zwaar tillen.

Uw ogen kunnen er in de eerste dagen gezwollen en blauw uitzien. De ergste zwelling en verkleuring verdwijnen na ongeveer 10 dagen. Pas na 3 maanden kunt u het definitieve resultaat van de ingreep zien. Uw ooglid kan wel tijdelijk strak aanvoelen. Dit gaat na een paar weken meestal vanzelf over. Bescherm uw ooglid goed tegen de zon.

Mogelijke complicaties

Ooglidoperaties zijn niet gevaarlijk. Toch zijn er complicaties mogelijk. Een blauw oog komt vaak voor, maar geneest snel. Lelijke littekens en infecties zijn heel zeldzaam.

De ernstigste complicatie van een ooglidoperatie is blindheid. Dit komt bij minder dan 1 op de 5000 operaties voor. De oorzaak is een bloeding na de operatie waarbij het bloed zich ophoopt in de oogkas. Daardoor raken de oogzenuw en het oog beklemd.

Wanneer bellen?

Als u problemen heeft, mag u altijd contact opnemen met de oogarts of de afdeling.

Nabloedingen       

De verdovingsvloeistof die wordt gebruikt, bevat een vaatvernauwend middel. Dit zorgt ervoor dat u niet vel bloed verliest tijdens de operatie. Als dit middel na de operatie is uitgewerkt, kunnen nabloedingen optreden. Meestal krijgt u dan een blauwe plek in het boven- of onderooglid. Hoe erg de blauwe plekken zijn, is voor iedereen verschillend. Als er bloed uit de wond komt, drukt u 10 minuten met een gaasje op de wond. Dat is meestal genoeg om de bloeding te stoppen. Lukt dat niet, neem dan contact op.

Soms kunnen bloedingen zorgen voor een uitpuilend oog. Dat kan ervoor zorgen dat u niet goed meer kan zien. Neem dan direct contact op. Soms is het nodig de wond te openen en het bloedende vat dicht te maken.                                     

Infectie                                                                                                                                

Als in de dagen na de operatie de pijn toeneemt, kan dat komen door een infectie. Meestal wordt u dan behandeld met antibiotica.

Vragen

Bij vragen kunt u contact opnemen met de polikliniek Oogheelkunde van het Martini Ziekenhuis via tel. 050-5246990. Buiten kantooruren belt u met het algemene nummer van het Martini Ziekenhuis via tel. 050-5245245.