Beweegprogramma hartrevalidatie en bewegen na opname cardiologie

Algemeen

• Neem altijd een geldig legitimatiebewijs mee (rijbewijs, paspoort of identiteitsbewijs).
• Heeft u een zorgverzekering in het buitenland? Neem dan ook uw verzekeringspapieren mee.
• Kunt u om dringende redenen niet komen voor de operatie of het onderzoek? Bel dan met de polikliniek of afdeling.
• Uw persoonlijke medische gegevens en afspraken bekijken? Dat kan in ons digitale patiëntenportaal Mijn Martini. U kunt met uw DigiD inloggen via www.martiniziekenhuis.nl/mijnmartini.

Inleiding

U bent opgenomen op de verpleegafdeling Cardiologie of Hartbewaking. Na een hartinfarct en/of dotterbehandeling of een hartoperatie, zoals een bypass of klepoperatie. Het is nu belangrijk om het bewegen weer op te pakken. Dit gebeurt vaak onder begeleiding van de fysio en/of oefentherapeut. Ook na ontslag uit het ziekenhuis wordt u geadviseerd om in beweging te blijven. De fysiotherapeut of oefentherapeut kan u mondeling en via deze folder adviseren.

Bewegen

• Bewegen is goed, veel bewegen is beter. Maar hoeveel moet u nu bewegen nadat u uit het ziekenhuis bent ontslagen? En wanneer doet u te veel of juist te weinig?
• Bewegen zorgt voor een lagere bloeddruk, hartslag en gewicht. Het verlaagt ook stress en zorgt ervoor dat u minder kans hebt op klontering van bloedplaatjes. Bewegen versterkt uw botten en spieren en uw conditie wordt er beter van. Bewegen heeft een gunstig effect op suikerziekte en verhoogt het de beschermende HDL cholesterol in het bloed.
• Beweging is voor iedereen dus belangrijk, maar zeker voor u.

Nederlandse Norm voor Gezond Bewegen

Om voldoende te bewegen kunt u de Nederlandse Norm voor Gezond Bewegen aanhouden. Dit houdt in dat u iedere dag een half uur tot 3 kwartier een gewone tot redelijke inspanning levert. Dit hoeft niet achter elkaar door te zijn. Het mag ook in delen. Langer, vaker en meer bewegen is extra positief voor uw gezondheid.

Opbouw van uw programma

Wij adviseren u om het bewegen rustig op te bouwen. Begin bijvoorbeeld met kleine stukjes wandelen of fietsen. Als dat goed gaat, doet u steeds iets meer, iets langer en zwaarder. Dit hangt vooral af of u snel herstelt van de inspanning en of u niet te lang vermoeid blijft na de activiteit.

In de eerste weken van uw herstel wordt er nog niet gesproken over conditie opbouw. Het is met name belangrijk om goed naar uw lichaam te luisteren bij het bewegen.

Hartslag en ademhaling

Bij de mate van bewegen mag u merken dat de hartslag iets omhoog en de ademhaling iets versneld. Belangrijk is dat u tijdens de activiteit nog in staat bent om een gesprek te voeren.

Voorbeelden van activiteiten zijn wandelen, de hond uitlaten, fietsen, licht huishoudelijk werk of activiteiten in de tuin, boodschappen doen en traplopen.

Belasten en overbelasten

Hoeveel u aankan, verschilt van persoon tot persoon. Voor de een is 15 minuten wandelen een zware belasting en voor de ander is 20 minuten in de tuin werken gemakkelijk. Luister bij het inspannen altijd naar uw eigen lichaam. Bekijk altijd hoe het ging en hoe u zich voelt. De inspanning mag u als tamelijk licht (BORG 11-12 op de BORG-schaal) ervaren. Als u merkt dat u meer dan 1-3 uur nodig heeft om bij te komen na de inspanning, dan heeft u teveel gedaan. Pas dan uw inspanning aan en zorg voor meer rust tussendoor. Probeer het beetje bij beetje  op te bouwen, maar wees voorzichtig met overbelasten.

De BORG-schaal

• Bekijk de score op de schaal en geef tijdens de lichaamsbeweging aan hoe zwaar u de belasting vindt. Luister naar signalen als kortademigheid, algemene vermoeidheid of vermoeidheid in de spieren.
• 6 betekent geen enkele belasting en 20 betekent maximale inspanning.
• Alleen uw eigen gevoel is hierbij belangrijk, niet wat andere mensen aangeven.

Verschijnselen van overbelasting

Overbelasting kunt u merken aan:

• Pijn op uw borst.
• Te veel vermoeidheid, als u kijkt naar hoeveel u eigenlijk gedaan heeft.
• Kortademigheid die niet past bij wat u gedaan heeft
• Snelle of onregelmatige hartslag die niet klopt met wat u gedaan heeft.
• Duizeligheid en het gevoel dat u kunt flauwvallen.
• Veel zweten.
• Uw bloeddruk stijgt of daalt snel en te veel.

Normale verschijnselen bij lichamelijke inspanning zijn:

• Uw hartslag gaat omhoog als u zich inspant.
• Uw ademhaling gaat omhoog en u haalt dieper adem.
• Uw lichaamstemperatuur stijgt. U gaat zweten.
• Uw bloeddruk verandert: de bovendruk stijgt, de onderdruk blijft gelijk of wordt lager.
• U krijgt een roze of rood gezicht van de inspanning.
• U raakt vermoeid als u zich meer inspant.

Tillen

Heeft uw een bypass- of klepoperatie gehad, dan is het aan te raden om de eerste 6 weken voorzichtig te zijn met tillen en duw- en trekkrachten met de armen. Uw wondgebied heeft de tijd nodig om te herstellen en weer sterk te worden.

Stress en ontspanning

Naast lichamelijk actief zijn, is ontspanning ook goed voor uw herstel. Stress is niet goed voor uw hart. Uw hartspier heeft extra zuurstof nodig bij stress. Door stress ontstaan stresshormonen in uw bloed. Deze hormonen zorgen voor stijging van uw bloeddruk en hartslag, voor een achteruitgang van uw afweersysteem en een grotere kans op slagaderverkalking. Dit zorgt voor een hoger risico op hart- en vaatziekten.

Heeft u regelmatig last van stress? Het is belangrijk dat u de signalen voor stress herkent. De meest voorkomende symptomen van stress zijn:

• Een snelle of hoge ademhaling.
• Gespannen kaken.
• Vermoeidheid.
• Slapeloosheid.
• Duizeligheid.
• Hoofdpijn.
• Spierpijn.

Het is belangrijk om te ontspannen. Zorg daarom dat u inspannen en ontspannen afwisselt. Ademhalingsoefeningen of meditatieoefeningen kunnen u helpen om stress en angst te verminderen. Kies altijd voor ontspanning die bij u past.

Een voorbeeld van ontspanningsoefeningen: https://ggzdrenthe.nl/ontspanningsoefeningen

Verder zijn er zijn diverse apps op de telefoon ontwikkeld met oefeningen gericht op ademhaling of meditatie. Voorbeelden zijn de app Headspace of de VGZ mindfulness coach. Daarnaast worden er via Youtube online lessen voor yoga, meditatie en ontspanning aangeboden.

Hoe verder?

Na de eerste weken herstel, kunt u in aanmerking komen voor deelname aan het beweegprogramma van de hartrevalidatie. Onder leiding van de fysio- en oefentherapeuten kunt u werken aan conditieverbetering en uw lichamelijke grenzen weer wat meer opzoeken .

IZoekt u  meer informatie? Kijk dan eens bij www.hartstichting.nl of www.harteraad.nl.

Versie : 00092 Informatie beweegprogramma hartrevalidatie en bewegen na opname cardiologie 2023-09