Bekkenfysiotherapie

Algemeen

• Neem altijd een geldig legitimatiebewijs mee (rijbewijs, paspoort of identiteitsbewijs).
• Heeft u een zorgverzekering in het buitenland? Neem dan ook uw verzekeringspapieren mee.
• Kunt u om dringende redenen niet komen voor de operatie of het onderzoek? Bel dan met de polikliniek of afdeling.
• Uw persoonlijke medische gegevens en afspraken bekijken? Dat kan in ons digitale patiëntenportaal Mijn Martini. U kunt met uw DigiD inloggen via www.martiniziekenhuis.nl/mijnmartini.

Inleiding

U heeft binnenkort een afspraak voor bekkenfysiotherapie. Dit heeft u met uw behandelend arts of bekkenfysiotherapeut besproken. In deze folder leest u over het bekken, de bekkenorganen en bekkenbodemspieren. U leest over mogelijke klachten en de behandeling door de bekkenfysiotherapeut. Deze folder is een aanvulling op de gesprekken met uw arts en bekkenfysiotherapeut. 

Het bekken

Het bekken bestaat uit gewrichtsbanden, bekkenorganen en bekkenbodemspieren. Deze werken samen met de spieren in de buik en onderrug, en met organen in het bekken. Bij de vrouw zijn dit de blaas, de baarmoeder en de darmen. Bij de man zijn het de blaas, het prostaat en de darmen.

Bekkenbodemspieren

De bekkenbodemspieren liggen onder in het bekken. Ze ondersteunen de organen. De spieren liggen om en langs de plasbuis, de vagina en de endeldarm (het uiteinde van de darmen). De bekkenbodemspieren kunnen worden aangespannen en ontspannen. Deze spieren zijn aan de buitenkant van het lichaam niet te zien. Daarom weten veel mensen niet hoe belangrijk de bekkenbodemspieren zijn. 

Functie bekkenbodemspieren

De bekkenbodemspieren lopen om en langs de plasbuis, vagina en endeldarm. Ze helpen bij het openen (ontspannen) en sluiten (aanspannen). Ze zorgen ervoor dat u wel of geen urine of ontlasting doorlaat. U kunt hierdoor kiezen wanneer u gaat plassen, ontlast, windjes laat of dit juist niet doet.

Daarnaast hebben de bekkenbodemspieren een functie bij seksualiteit en beleving hiervan. Ook ondersteunen de bekkenbodemspieren de organen in het bekken. Ze zijn belangrijk bij uw dagelijkse handelingen. Denk hierbij aan bukken, tillen, kracht zetten, hoesten en niezen. De bekkenbodemspieren helpen bij de stabiliteit van het bekken.

Klachten

Uw bekkenbodemspieren kunnen niet goed werken. Dan ontstaan er klachten. Dat kan zowel bij mannen, vrouwen als kinderen gebeuren. Hieronder leest u waar u last van kunt krijgen.

Bekkenbodemspieren

De bekkenbodemspieren kunnen te zwak of te gespannen zijn. Of ze zijn niet op het juiste moment aangespannen of ontspannen.

Deze problemen kunnen voor allerlei klachten zorgen. Urine of ontlasting ophouden is moeilijk als de spieren te zwak zijn, of op het verkeerde moment worden aangespannen. Dat kan voor verzakkingen zorgen.

Als de spieren te gespannen zijn, lukt het niet meer om volledig uit te plassen. Maar ook kan het pijn bij gemeenschap en een moeizame ontlasting veroorzaken.

Praten over klachten

Niet iedereen praat over deze klachten of gaat er mee naar de huisarts. Sommige mensen vinden het moeilijk om erover te praten, schamen zich ervoor of denken dat er niets aan te doen is. Toch is het belangrijk erover te praten, omdat er goede behandelingen zijn.

Heeft u bekkenbodemproblemen of werken uw bekkenbodemspieren niet zoals het hoort? Dan kan de bekkenfysiotherapeut u helpen om de spieren anders te gebruiken en te trainen. Hierdoor kunnen de klachten afnemen of verholpen worden.

Wanneer naar een bekkenfysiotherapeut?

Bij de volgende klachten kunt u terecht bij een bekkenfysiotherapeut:

• Ongewild verlies of moeite van het ophouden van plas, windjes en/of ontlasting.
• Moeite hebben met plassen (bijvoorbeeld niet goed kunnen uitplassen) of ontlasten (obstipatie).
• Aandrang om vaak te plassen of te ontlasten.
• Verzakking van de baarmoeder, de blaas of de darmen.
• Pijn aan het bekken, de stuit, lage rug, (onder)buik, lies, het geslachtsorgaan. 
• Seksuele problemen zoals verminderde opwinding, orgasmestoornissen, pijn bij gemeenschap en erectiestoornissen.

• Voor en na operaties in de onderbuik of bekkenbodem. Bijvoorbeeld bij een operatie bij incontinentie of verzakking. Of een operatie aan prostaat of darm.

• Bekkenpijn en lage rugpijn. Dat kan bijvoorbeeld ontstaan wanneer u zwanger of net bevallen bent. 

Bekkenfysiotherapie

Bekkenfysiotherapie is een veel gegeven behandeling. Deze behandeling wordt gegeven door de bekkenfysiotherapeut. Deze fysiotherapeut is gespecialiseerd in het bekken, de onderbuik en de bekkenbodem. Of het nu gaat om onderzoek, het voorkomen van problemen of het behandelen van klachten. 

Gesprek en onderzoek

De behandeling begint met een uitgebreid vraaggesprek en een onderzoek naar uw klachten. U krijgt informatie over het bekken, de bekkenorganen en de bekkenbodemspieren. Ook bespreekt u hoe die met uw klachten te maken hebben. U krijgt voorlichting en adviezen bij bekkenbodemproblemen en bekkenpijn. Zo is er onder andere aandacht voor:

• Controle over het vullen en legen van de blaas en de darmen.
• Juist toiletgedrag en toilethouding.
• Leren hoe de spieren rond het bekken en de bekkenbodem op een juiste manier gebruikt moeten worden. 
• Leren wat de spieren met uw klachten te maken hebben.

Behandeling

De bekkenfysiotherapeut leert u deze spieren te trainen en weer goed te gebruiken. Dat kan bijvoorbeeld met:

• Ontspannings- en spierfunctieoefeningen.
• Houdings- en bewegingsadviezen.
• Massage en triggerpointbehandeling.
• TENS (Transcutane Electro Neuro Stimulatie) bij een overactieve blaas of pijn.
• Mobilisatie van de stuit.

Versie V1: 1283091 Bekkenfysiotherapie 2023-08