Behandeling van een zwangerschap op onbekende locatie of buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Algemeen

• Neem altijd een geldig legitimatiebewijs mee (rijbewijs, paspoort of identiteitsbewijs).
• Heeft u een zorgverzekering in het buitenland? Neem dan ook uw verzekeringspapieren mee.
• Kunt u om dringende redenen niet komen voor de operatie of het onderzoek? Bel dan met de polikliniek of afdeling.
• Uw persoonlijke medische gegevens en afspraken bekijken? Dat kan in ons digitale patiëntenportaal Mijn Martini. U kunt met uw DigiD inloggen via www.martiniziekenhuis.nl/mijnmartini.

Inleiding

Deze informatie is bedoeld voor vrouwen waarbij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap of zwangerschap met onbekende locatie is vastgesteld. Er kan hierbij worden gekozen voor een kijkoperatie of behandeling met het medicijn methotrexaat. U bespreekt samen met de gynaecoloog welke behandeling de voorkeur heeft.

Wat is methotrexaat en hoe werkt het?

Methotrexaat is een zogenaamd cytostaticum (wat ook wordt gebruikt voor behandeling van reuma en sommige vormen van kanker). Het medicijn heeft een remmend effect op de celdeling. U krijgt methotrexaat als behandeling: het wordt bij u  gebruikt om zwangerschapsweefsel af te breken. Het is een sterk medicijn met ook effect op gezonde cellen, wat bijwerkingen kan geven. De werking en bijwerking zullen ook van te voren op de poli gynaecologie met u worden besproken. Daarnaast is het belangrijk om de leefregels (hieronder benoemd) te volgen omdat het wordt uitgescheiden in lichaamsvloeistoffen zoals in speeksel en urine.

U komt in aanmerking voor behandeling met methotrexaat als u voldoet aan één van de onderstaande criteria

• Als er bij de echo een beeld is gezien dat past bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap of zwangerschap met onbekende locatie waarbij een operatie (nog) niet nodig is.
• Zwangerschap met onbekende locatie en waarbij het zwangerschapshormoon niet of onvoldoende daalt

De keuze voor de behandeling maakt u samen met de gynaecoloog.

Veel voorkomende bijwerkingen:

(Meestal zijn de bijwerkingen mild. Vaak treedt na ongeveer een week milde buikpijn op. Pijnstilling met paracetamol is afdoende)

• Ontstekingen en zweren in de slijmvliezen van mond en keel (vooral gedurende de eerste 24–48 uur), mondhoeken eventueel invetten met vaseline uit tube).
• Buikpijn
• Misselijkheid
• Verminderde eetlust en misselijkheid
• Stijging van leverwaarden
• Diarree (vooral gedurende de eerste 24–48 uur)
• Roodheid en jeuk op de plek van de injectie(s)
• Hoofdpijn
• Vermoeidheid en slaperigheid

Leefregels

• Drink minimaal 1.5 liter per dag
• Na wc-gebruik dient de wc goed doorgespoeld te worden.

Het medicijn wordt namelijk ook via de urine en ontlasting uitgescheiden. Spoel de wc 2x door met de deksel erop. Dit moet gedaan worden tot en met de zevende dag.

• Mondhygiëne: 3 x daags tanden poetsen met een zachte tandenborstel. 4x daags spoelen met een zoutoplossing of chloorhexidine 0.12% ter vermijding van slijmvliesontstekingen.
• Zon: vermijd blootstelling aan de zon
• Alcohol: vermijd het gebruik van alcohol
• Pijnstilling: vermijd het gebruik van aspirine en medicijnen uit de NSAID groep (o.a. ibuprofen, diclofenac, naproxen). Paracetamol is toegestaan.
• Stop (multivitaminepreparaten met) foliumzuur
• Cafeïne houdende dranken: met mate toegestaan
• Seks en zwangerschap: Tijdens en na de behandeling geen geslachtsgemeenschap.

De eerste drie maanden na de behandeling mag u niet zwanger worden. Het is belangrijk om een voorbehoedsmiddel te gebruiken tot 3 maanden nadat het medicijn is toegediend en het zwangerschapshormoon is genormaliseerd.

Toediening van Methotrexaat tijdens dagopname:

Nadat u samen met de gynaecoloog heeft gekozen voor een behandeling met methotrexaat, wordt er een dagopname gepland op Dagbehandeling Oncologie afdeling 2D.

Voorafgaand aan de toediening volgt een informatiegesprek met de zaalarts van de gynaecologie en moet u langs het lab om de bloed af te laten nemen (o.a. nier- en leverfunctie). De dosering van het medicijn wordt bepaald op basis van uw lengte en gewicht. Als het bloedonderzoek goed is kan het medicijn worden toegediend door middel van een injectie in de bilspier. Als alles goed gaat mag u na een halfuur na de injectie naar huis.

Vervolgafspraken bij de gynaecologie

• 1 week nadat u het medicijn heeft gekregen volgt er een poliklinische afspraak waar een gynaecologische (inwendige) echo zal worden gemaakt. Vooraf prikt u bloed om de waarde van het zwangerschapshormoon te beoordelen tijdens de poliklinische afspraak.
• Als het zwangerschapshormoon onvoldoende gedaald is na 1 week kan eventueel nog een tweede, derde of vierde keer worden gekozen voor methotrexaat.
• Bij onvoldoende daling van het zwangerschapshormoon en erger worden van klachten bestaat soms alsnog de kans om een kijkoperatie uit te voeren.
• Als het zwangerschapshormoon wel voldoende is gedaald, wordt het zwangerschapshormoon elke week weer opnieuw bepaald totdat het is gedaald tot beneden de 5 IU/L.

Anti-D

Indien u een Rhesus-D negatieve bloedgroep heeft is het nodig om een medicijn toe te dienen om te voorkomen dat u antistoffen gaat maken. Het zogenaamde Anti-D immuunglobuline. Dit moet binnen 72 uur na de diagnose – middels injectie - worden toegediend.

Belangrijke telefoonnummers:

Heeft u veel last van de bijwerkingen en/of hevige buikpijn, veel bloedverlies of koorts? Dan is het belangrijk dat u contact opneemt met de gynaecologie.

050 524 5840    (poli gynaecologie) (op werkdagen van 8-16 uur bereikbaar)

050 524 6456    (gynaecologie, avond, nacht en weekenden)

Versie: 20200059 Zwangerschap op onbekende locatie of buitenbaarmoederlijke zwangerschap 2024-02