Oorspeekselklier verwijderen

Voorbereiding

In overleg met de keel-, neus- en oorarts maakt u een afspraak voor het (gedeeltelijk of geheel) verwijderen van de oorspeekselklier (parotidectomie). De ingreep vindt plaats onder algehele narcose. U verblijft gemiddeld 3 dagen op de verpleegafdeling KNO.
Via de Opnameplanning ontvangt u informatie over de datum en tijd van opname in het ziekenhuis en daarop afgestemd wordt een afspraak gemaakt voor het preoperatief spreekuur (voorbereiding op de operatie). U bezoekt de anesthesioloog (de arts die de verdoving toedient). Hij/zij neemt met u een aantal vragen door over uw gezondheid en doet zo nodig een kort lichamelijk onderzoek. Eventueel volgt aanvullend onderzoek. Vervolgens bespreekt u met de intakeverpleegkundige uw voorbereiding op de operatie en de nazorg thuis. Voor de operatie moet u nuchter zijn.

Opname

Op de dag van de operatie komt u nuchter naar het ziekenhuis. ’s Ochtends neemt u wel met een slokje water de medicijnen in die u eventueel op voorschrift van de anesthesioloog moet gebruiken. U meldt zich in de centrale hal bij de receptie.

De verpleegkundige bereidt u voor op de ingreep. Ongeveer 1 uur voor de operatie kleedt u zich uit. U trekt een operatiejasje en sokken aan, doet uw eventuele gebitsprothese uit en sieraden af en gaat in bed liggen. De verpleegkundige geeft u een slaaptablet ter voorbereiding op de verdoving en brengt u met uw bed naar de operatieafdeling.

Operatie

Op de operatieafdeling start de anesthesioloog met de verdoving. Hij/zij legt een infuus aan in uw arm, dit is een naald met daaraan een slangetje, voor de toediening van vocht, medicijnen en de algehele narcose (anesthesie).

Om de oorspeekselklier goed te kunnen overzien, maakt de KNO-arts in uw huid een snede die voor het oor langs naar de hals loopt (zo mogelijk in een bestaande huidplooi). Zo’n grote huidsnede is nodig om de aangezichtszenuw te kunnen overzien die over de oorspeekselklier loopt. De KNO-arts legt daarna alle vertakkingen van de aangezichtszenuw vrij, die onder de oppervlakkige kwab van de klier lopen. Zo wordt tegelijkertijd een deel van het oorspeekselklierweefsel verwijderd.

Bij een totale parotidectomie haalt de KNO-arts ook het oorspeekselklierweefsel onder de aangezichtszenuw weg. De operatie duurt dan langer. Tot slot brengt de arts een wonddrain (een dun slangetje) in het operatiegebied voor de afvoer van wondvocht en om bloedophoping onder de huid te voorkomen en hecht de operatiewond. De duur van de operatie (90 tot 240 minuten) hangt af van de uitgebreidheid en plaats van de aandoening in de oorspeekselklier.

Na de operatie

Na de operatie gaat u naar de uitslaapkamer (verkoeverkamer) waar u enkele uren verblijft voor controle van uw hartslag en bloeddruk. Wanneer alle controles in orde zijn, mag u terug naar de verpleegafdeling. Wanneer u goed kunt drinken, verwijdert de verpleegkundige het infuus. Op de dag van de operatie krijgt u vloeibaar voedsel, de dag erna mag u weer normaal eten.

Na de operatie heeft u nog de wonddrain die het wondvocht afzuigt. Dit is meestal 48 uur nodig. De pijn na de operatie is gering. Paracetamol is doorgaans voldoende als pijnstiller.

In het wondgebied kan zwelling optreden. Daarnaast kan de aangezichtszenuw opzwellen en tijdelijk niet goed functioneren. Hierdoor is de spieractiviteit in één gelaatshelft verminderd en ontstaat een (gedeeltelijk) scheef gezicht. Ook kan het zijn dat u het oog na de operatie niet kunt sluiten. U krijgt dan oogdruppels tegen uitdroging van het oog; ’s nachts draagt u op het oog een doorzichtig oogkapje.

Op de eerste of de tweede dag zal de verpleegkundige in overleg met de arts de wonddrain verwijderen. Dit is gevoelig. Wanneer er verder geen bijzonderheden zijn, mag u op een van beide dagen naar huis.

Nazorg

Na acht tot tien dagen zal de KNO-arts of de huisarts uw hechtingen verwijderen. De zwelling in uw hals is na enkele weken weer verdwenen. Een niet of slecht functionerende aangezichtszenuw, die tijdens de operatie volledig intact is gebleven, herstelt zonder behandeling in de loop van enkele weken tot maanden.

Bij het weghalen van de oorspeekselklier kan de gevoelszenuw van de huid in de hals geraakt zijn. Hierdoor ontstaat een verdoofd gevoel in de oorschelp en de hals. Dit herstelt zich grotendeels na verloop van enkele maanden. Het gemis van (een deel van) de oorspeekselklier heeft geen merkbare invloed op de aanmaak van speeksel.

Complicaties

Tegelijkertijd met het verwijderen van (een deel van) de oorspeekselklier zijn hele kleine zenuwtakjes doorgesneden die belangrijk zijn voor de speekselproductie. Na de operatie kunnen deze doorgesneden zenuwtakjes vergroeien met zenuwuiteinden van zweetkliertjes in de wang. Dit kan tijdens of voor een maaltijd leiden tot transpiratie en roodheid van de huid in het geopereerde gebied.

Ook het ruiken of zien van voedsel kan tot een dergelijke reactie leiden. Wanneer dit transpireren problemen geeft, is behandeling mogelijk met plaatselijke injecties van een medicament dat deze zenuwtjes blokkeert.

Versie: 12 februari 2020