Verwijderen van een zaadbal via een incisie in de lies (inguinale orchidectomie)

Algemeen

• Neem altijd een geldig legitimatiebewijs mee (rijbewijs, paspoort of identiteitsbewijs).
• Heeft u een zorgverzekering in het buitenland? Neem dan ook uw verzekeringspapieren mee.
• Kunt u om dringende redenen niet komen voor de operatie of het onderzoek? Bel dan met de polikliniek of afdeling.
• Uw persoonlijke medische gegevens en afspraken bekijken? Dat kan in ons digitale patiëntenportaal Mijn Martini. U kunt met uw DigiD inloggen via www.martiniziekenhuis.nl/mijnmartini.

Inleiding

In overleg met uw uroloog is besloten om bij u één of beide zaadballen te verwijderen. Dit heet een orchidectomie. Er kunnen verschillende redenen zijn om één of beide zaadballen weg te nemen. U kunt bijvoorbeeld last hebben van een blijvende of vaak terugkerende infectie van de zaadbal of bijbal. Ook kan een zaadbal met bloedvaten (torsio) gedraaid zijn waardoor deze niet meer functioneert.
Als een zaadbal wordt weggehaald omdat u misschien zaadbalkanker heeft, dan komen er na de operatie bijna altijd meer behandelingen. De operatie vindt dan zo snel mogelijk plaats.
Bij een geplande operatie wordt u op de dag van operatie opgenomen op de verpleegafdeling. U krijgt vooraf een brief met de opnamedatum thuis gestuurd. Het komt vaak voor dat de uroloog met u bespreekt dat u meteen aansluitend aan het bezoek op het spreekuur opgenomen wordt. In deze folder leest u hoe de ingreep verloopt en welke voorbereidingen u moet treffen. De folder is bedoeld als aanvulling op de mondelinge informatie van de uroloog.

De zaadballen

De uitwendige geslachtsorganen van de man bestaan uit de penis en de balzak (scrotum). In de balzak bevinden zich twee zaadballen (testes), met aan de achterkant  van elke zaadbal een bijbal (epididymis).
Vanuit de bijbal loopt een zaadstreng door de prostaat naar de urinebuis. De zaadballen maken zaadcellen (sperma) aan. Het zaad wordt opgeslagen in de bijballen. Bij een ejaculatie of zaadlozing verlaat het zaad vanuit de bijbal het lichaam. Dat gebeurt via de zaadleider en de urinebuis. In de zaadballen wordt ook het mannelijk hormoon testosteron geproduceerd.

Vruchtbaarheid (fertiliteit)

Als een zaadbal weggehaald wordt, heeft u meestal nog één zaadbal over die zaadcellen produceert. U bent na de operatie dus nog vruchtbaar en in staat om kinderen te verwekken. Als beide zaadballen worden weggehaald, bent u na de operatie onvruchtbaar. Dit geldt ook als de zaadbal die niet geopereerd wordt weinig of geen zaadcellen produceert. Als dat zo is, kunt u voor de operatie doorverwezen worden naar het Centrum voor Voortplantingsgeneeskunde van het UMCG. Het is dan mogelijk om uw eigen zaad (sperma) in te vriezen.

Testosteron

Testosteron is het mannelijke geslachtshormoon. Het heeft onder andere invloed op de seksualiteit. Testosteron zorgt voor opwinding en de erectie van uw penis. Als een zaadbal verwijderd wordt, zorgt de andere zaadbal meestal voor voldoende testosteron. Als beide zaadballen worden weggehaald of als de zaadbal die niet geopereerd wordt weinig of geen functie heeft, dan daalt uw testosteronproductie. De uroloog bespreekt met u hoe een tekort aan testosteron behandeld kan worden.

Voorbereiding

Vóór de operatie heeft u een afspraak op het preoperatieve spreekuur op de polikliniek Anesthesiologie  . In de folder   leest u hoe u zich daarop voorbereidt.

Nuchter zijn

U moet nuchter zijn voor de operatie. Wat dit betekent en wat u wel en niet mag eten en drinken, leest u in de folder  . Wordt u met spoed geopereerd? Dan mag u vanaf het moment dat de uroloog u vertelt dat u geopereerd wordt, niet meer eten en drinken.

De opname

Een verpleegkundige brengt u naar uw kamer. Tijdens een gesprek hoort u ook wanneer u geopereerd wordt. Wordt u plotseling opgenomen, dan kan het zijn dat u nog laat in de avond of pas de volgende dag geopereerd wordt. In het laatste geval krijgt u ‘s avonds een maaltijd. Er wordt bloed afgenomen voor onderzoek.
Als u plotseling wordt opgenomen, kunt u met uw naasten bellen. Zij kunnen dingen langsbrengen zoals ondergoed, slaapkleding en de medicijnen die u gebruikt. Het is ook belangrijk om een strakke onderbroek mee te nemen, om aan te trekken na de operatie.
Voor de operatie helpt de verpleegkundige u in een operatiejas. Als u een gebitsprothese (bijvoorbeeld  een kunstgebit) draagt, dan doet u die uit. U doet ook uw horloge en sieraden af en piercings uit.

De operatie

De verpleegkundige brengt u in uw bed naar de operatiekamer. De anesthesioloog geeft u daar de verdoving. De uroloog maakt een horizontale snee net boven de lies en haalt dan de zaadbal en de zaadleider weg.
Het weefsel dat is weggehaald, wordt opgestuurd naar het pathologisch anatomisch laboratorium voor onderzoek. De balzak is na de operatie aan 1 kant leeg. Als u dat wilt, kan de leegte worden opgevuld met een prothese. Dit gebeurt dan later.

Na de operatie

Als de operatie voorbij is, wordt u naar de uitslaapkamer gebracht. De verpleegkundige belt met uw contactpersoon. Als alles goed gaat, mag u terug naar de afdeling. Een verpleegkundige van de afdeling Urologie haalt u op. U heeft dan een infuus in uw arm voor het toedienen van vocht en soms ook voor medicijnen. Het infuus wordt weggehaald als u niet meer misselijk bent en geen koorts meer heeft.
De verpleegkundige helpt u met het aantrekken van een strakke onderbroek en legt een opgerolde handdoek onder uw scrotum om een zwelling tegen te gaan. Als u pijn heeft of misselijk bent, kunt u dit tegen de verpleegkundige zeggen. Dan kunt u medicijnen krijgen. U mag eten en drinken als u zich goed voelt. Ongeveer 6 uur na de operatie krijgt u een injectie om trombose (verstopping van bloedvaten) te voorkomen.

Dag na de operatie

De ochtend na de operatie verwijdert de verpleegkundige het verband. Als u een wonddrain heeft, dan wordt die drain weggehaald als de wond geen vocht meer geeft. De hechtingen van de wond zijn meestal oplosbaar.
De uroloog of zaalarts komt bij u langs, u kunt dan uw vragen stellen. Er wordt nog een keer bloed bij u afgenomen.

Naar huis

U mag naar huis als u geen koorts heeft, de wond dicht is en er geen grote zwelling in het scrotum te zien is. U krijgt dan een afspraak mee. In die afspraak staat informatie over:

• Bloedonderzoek op de derde en vijfde dag na de operatie.
• Aanvullend röntgenonderzoek (ct-scan).
• Een gesprek bij de uroloog voor de uitslag van het weefselonderzoek, bloedonderzoek en de ct-scan.

Thuis mag u douchen. Om infecties te voorkomen mag u een week lang niet in bad. U draagt de eerste week een strakke onderbroek. Door de eerste dagen veel te rusten en het scrotum met een handdoek te ondersteunen, worden de pijn en de zwelling snel minder. Vaak is het scrotum blauw door een bloeduitstorting. Daar hoeft u niet van te schrikken. De bloeduitstorting trekt vanzelf langzaam weg. Tegen de pijn kunt u Paracetamol innemen. Neem contact op met uw huisarts als u veel pijn houdt, als de zwelling toeneemt en u koorts krijgt.

Versie: 20140047 06-2023 Verwijderen van een zaadbal via een incisie in de lies