Hoge bloeddruk (hypertensie) in de zwangerschap

Inleiding

Een hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap komt vaak voor. Maar wanneer is uw bloeddruk te hoog en wanneer is het gevaarlijk? In deze folder leest u algemene informatie over een hoge bloeddruk bij zwangere vrouwen. Van het type hoge bloeddruk tot mogelijke klachten, risico’s en behandelingen.

Bloeddruk meten

Bij het meten van de bloeddruk meten we de bovendruk en de onderdruk.

Een normale bloeddruk bij zwangere vrouwen is een bloeddruk onder de 140/90 mmHg (bovendruk/onderdruk). Is de bloeddruk na het herhalen hoger dan deze waarde? Dan spreken we van hoge bloeddruk.

Aan het einde van de zwangerschap krijgen veel zwangere vrouwen een iets hogere bloeddruk zonder dat dat problemen geeft. Een bloeddruk onder de 150/95 mmHg is dan normaal.

Gevaren van hoge bloeddruk

Hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap kan gevaarlijk zijn voor moeder en kind. De kans bestaat dat:

• Nieren en lever tijdelijk minder goed werken.
• Afwijkingen in de bloedstolling ontstaan.
• Neurologische klachten optreden (wazig zien, hoofdpijn, stuipen).
• De bloedtoevoer naar de placenta (moederkoek) afneemt, waardoor de baby niet goed groeit.
• Aan het eind van de zwangerschap is de kans op complicaties door een hoge bloeddruk meestal veel kleiner dan in het begin.

Soorten hoge bloeddruk

• Zwangerschapshypertensie: hoge bloeddruk in de tweede helft van de zwangerschap.
• Pre-eclampsie: hoge bloeddruk met eiwitverlies in de urine en/of andere tekenen van tijdelijke orgaanbeschadiging.
• Eclampsie: ernstige vorm van hoge bloeddruk waarbij stuipen (insulten of convulsies) ontstaan.
• HELLP-syndroom: speciale vorm van ernstige zwangerschapshypertensie.
• Chronische of pre-existente hypertensie: hoge bloeddruk die al voor de zwangerschap ontstaat.

Kans op hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap

Zwangerschapshypertensie komt vooral voor tijdens de eerste zwangerschap. Bij lichte vormen verloopt een volgende zwangerschap doorgaans normaal. Bij een ernstige vorm van zwangerschapshypertensie is de kans groter dat u bij een volgende zwangerschap opnieuw last krijgt van zwangerschapshypertensie. Het is dan vaak wel minder ernstig.

Wanneer heeft u een grotere kans?

U heeft een grotere kans op zwangerschapshypertensie als u bijvoorbeeld last heeft van suikerziekte (diabetes mellitus), vaat- en nierziekten en sommige auto-immuunziekten. Ook heeft u een hogere kans als u al eerder last had van een hoge bloeddruk. 

Ook als u zwanger bent van een meerling heeft u meer kans op hypertensie. Daarnaast heeft erfelijkheid invloed. Heeft uw moeder of zus een ernstige vorm van zwangerschapshypertensie gehad? Dan loopt u zelf 2 tot 5 keer zoveel kans om ook een hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap te krijgen.

Klachten bij hoge bloeddruk

Veel vrouwen met lichte zwangerschapshypertensie hebben geen klachten. Bij de ernstigere vormen komen meestal wel klachten voor. De klachten zijn:

• Vocht vasthouden.
• Grieperig gevoel.
• Problemen met zien (vaag zien, lichtflitsen of sterretjes zien).
• Tintelingen in de vingers.
• Pijn of een knellend gevoel boven in de buik.
• Misselijkheid en braken.

Ik ben zwanger en heb hoge bloeddruk. Hoe nu verder?

Als u een hoge bloeddruk heeft, controleren we uw bloeddruk vaker. Blijft uw bloeddruk hoog? Dan is extra onderzoek nodig. We controleren uw urine op eiwitverlies en prikken bloed. Ook maken we vaak een echo om te zien of er voldoende vruchtwater is en of de baby goed groeit. Soms maken we een hartfilmpje van de baby.

Als we denken dat u een ernstige vorm van zwangerschapshypertensie heeft, controleren we uw kniepeesreflex. Deze kan namelijk verhoogd zijn. Ook luisteren we naar uw longen, omdat daar vocht kan ophopen.

Poliklinische controle

Hoe uw zwangerschap verder gecontroleerd wordt, hangt af van de uitslagen van het onderzoek. Als het meevalt, kan de gynaecoloog u terugverwijzen naar de verloskundige of de huisarts. In andere gevallen neemt de gynaecoloog de zorg over.

Mogelijke behandelingen

Soms is het nodig om bloeddrukverlagende medicijnen te slikken. Soms is behandeling met een infuus noodzakelijk. Daarvoor nemen we u op in het ziekenhuis. De belangrijkste bijwerkingen van deze bloeddrukverlagende middelen zijn hoofdpijn, slaperigheid, duizeligheid, hartkloppingen, misselijkheid en braken.

Opname in het ziekenhuis

Soms is het nodig dat we u opnemen in het ziekenhuis. Dat doen we om uw gezondheid en die van de baby te bewaken. We meten meerdere keren per dag uw bloeddruk en we houden u goed in de gaten. Als er eiwit in de urine zat, kan het zijn dat u urine moet gaan sparen (plassen in een grote plastic fles). Dit doen we om te bepalen hoeveel eiwit u verliest in 24 uur. Ook bekijken we iedere dag de conditie van de baby met een hartfilmpje (CTG).

Soms blijkt na enkele dagen dat de zwangerschapshypertensie niet heel ernstig is. Dan mag u weer naar huis. In ernstigere gevallen blijft u langer opgenomen, vaak tot na de bevalling.

Infuus met medicijnen

Het kan nodig zijn om te starten met medicijnen (magnesiumsulfaat) om eclampsie (stuipen) tegen te gaan. Magnesiumsulfaat kan aan het begin een sterk warmtegevoel, misselijkheid, braken en een raar gevoel in de keel en op de tong geven. Ook een brandend gevoel in de arm waarin het infuus zit, komt vaak voor. Dit is vervelend, maar kan geen kwaad.

Overplaatsing

Als u korter dan 32 weken zwanger bent of de baby niet goed groeit, kan het zijn dat u overgeplaatst moet worden naar een gespecialiseerd centrum. Vaak gaat u dan naar het UMCG. De baby groeit niet goed bij een geschat gewicht van minder dan 1250 gram.

Spannende tijd

De opname kan een moeilijke tijd zijn van wachten, spanning, onzekerheid en ongerustheid. Het is daarom belangrijk dat u artsen en verpleegkundigen om uitleg vraagt over uw toestand en de verwachtingen. Helaas kunnen ze niet altijd precies voorspellen wat er gaat gebeuren. Dat is namelijk afhankelijk van de ontwikkeling van de hypertensie, uw klachten en de conditie van uw baby.

De bevalling

U laten bevallen is het enige wat werkt om zwangerschapshypertensie te genezen. Soms is het daarom medisch noodzakelijk om eerder te bevallen dan de uitgerekende datum. Dat kan vaak vaginaal, maar soms is een keizersnede beter.

Bent u nog geen 34 weken zwanger? Dan krijgt u 2 keer een prik met corticosteroïden om de longen van de baby sneller te laten rijpen. Het kan zijn dat uw baby na de bevalling een tijdje in een couveuse moet liggen.

Na de bevalling kunt u meestal vrij snel stoppen met de bloeddrukverlagende medicijnen. U kunt vaak ook gewoon borstvoeding geven. De meeste vrouwen zijn vrij snel weer de oude.

Heeft u een ernstige vorm van hoge bloeddruk gehad? Dan kan het herstel veel langer duren. Ook uw emotionele herstel kost tijd. Uw huisarts of gynaecoloog kunnen u begeleiden bij uw herstel. Contact met lotgenoten helpt soms ook.

Volgende zwangerschap

Wordt u opnieuw zwanger? Dan is er kans dat u weer last krijgt van een hoge bloeddruk. Vaak is het dan minder ernstig en heeft u er minder last van. Het kan zijn dat de gynaecoloog u medicijnen voorschrijft. Dit doet de gynaecoloog om een hoge bloeddruk of zwangerschapsvergiftiging te voorkomen.

Meer informatie

Voor meer informatie kunt u terecht bij patiëntenorganisaties:

• Stichting HELLP-syndroom (www.hellp.nl).
• Vereniging Ouders van Couveusekinderen (www.couveuseouders.nl).

Heeft u nog vragen? Stel die dan aan uw gynaecoloog, huisarts of verloskundige. 

Versie: 20200004 Hoge bloeddruk (hypertensie) in de zwangerschap 2023-09