Brandwondenzorg, feiten en cijfers

Wat zijn brandwonden?

Een brandwond is een gedeeltelijke of een volledige beschadiging van de huid die wordt veroorzaakt door inwerking van warmte, een chemische stof of elektriciteit gedurende een bepaalde tijd, boven een bepaalde temperatuur.

Ieder jaar maken gemiddeld 900 personen een ernstig brandwondenongeval mee waarna zij opgenomen worden in één van de drie Nederlandse brandwondencentra in Beverwijk, Rotterdam of Groningen. Rond de 9.000 personen worden jaarlijks op de Spoedeisende Hulp behandeld na brandwondenletsel. En 92.000 personen worden door een huisarts behandeld na het oplopen van een brandwond.

Oorzaken

Een verbranding of een brandwond kan verschillende oorzaken hebben. Een hete vloeistofverbranding en een vuur/vlamverbranding komt in Nederland het meest voor.

• Zonverbranding: geen wond maar een ontstekingsreactie van de huid
• Hete vloeistofverbranding: een blaar of een zeer pijnlijke wond door bijvoorbeeld een ongeluk met een kop thee
• Contactverbranding: een blaar of een zeer pijnlijke wond door het aanraken van een heet voorwerp
• Vuur/vlamverbranding: een (diepe) wond door contact met een (steek)vlam
• Verbranding door elektriciteit: (diepe) wonden door de inwerking van elektriciteit
• Chemische verbranding: een wond door de inwerking van een chemische stof

Ernst

Brandwonden zijn de meest ernstige verwondingen die er bestaan en kunnen blijvende schade veroorzaken. Waar een brandwond zit, is de huid stuk en is er dus geen bescherming meer. Zo kunnen bacteriën makkelijker binnendringen en is er groter risico op infecties. Ook verlies je meer vocht en warmte. De ernst van een brandwond is afhankelijk van de grootte, diepte en plaats van de brandwond, leeftijd en bijkomende letsels. Ook de leeftijd van de patiënt speelt een rol. Het lichaam kan de opperhuid wel herstellen, maar als de lederhuid is verloren dan komt die niet meer terug.

Behandeling

Vaak worden diepe brandwonden als eerste behandeling volledig ingesmeerd met een zalf om infectie door bacteriën te voorkomen. Daarna wordt de wond volledig met een verband afgedekt. Adequate pijnbestrijding is een essentieel onderdeel van de brandwondenzorg. In sommige gevallen is huidtransplantatie nodig.

Beleving

Eerstegraads verbrandingen en tweedegraads brandwonden zijn bijzonder pijnlijk. Hoe uitgebreider de verbranding, hoe slechter de gemoedstoestand van het slachtoffer is. Hij of zij voelt zich angstig, ellendig en heeft veel pijn.

Leven met de gevolgen

Kort na een brandwondenongeval gaat alle aandacht en zorg naar de huid als orgaan. Het gaat dan om leven en overleven. Na de wondgenezing verschuift de focus naar

(functie)herstel. Daarnaast kan een beschadigd uiterlijk zowel psychisch als sociaal tot problemen leiden (acceptatieproblemen en reacties van de omgeving).

Bronnen: Nederlandse Brandwonden Stichting en Brandwondenzorg Nederland